Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
İĞNE TOZU
Prof. Dr.  BENAL BÜYÜKGEBİZ
Çocuk Sağlığı, Hastalıkları-Büyüme ve İştahsız Çocuk Uzmanı
Yazı Boyutu:
Çocuklarda dispepsi

Dispepsi, karının üst bölgesinde ağrı ve dolgunluk şeklinde hissedilir. Çocuklarda dispepsinin en tipik belirtisi karnın üst ve ortasında, çocuklar ve ergenler tarafından ağrı veya rahatsızlık hissi olarak ifade edilen ağrıdır.

Genellikle ağrı yemekle ilişkili olarak ifade edilir. Yemeğin sonuna doğru veya yemekten sonra ve gece sıklıkla görülür. Yemeklerden sonra çocuğu rahatsız eden bir dolgunluk, erken doyma hissi, gurultu, bulantı, kusma, ağza doğru yükselen besinler, iştahsızlık ve yemek yemeği reddetme sık görülür.

Çocuklarda karın ağrısı çok sık görülen bir belirtidir.  Çocukluk yaş grubunda görülen pek çok  hastalıkta karın ağrısı hastalığa ait belirtilere eşlik edebilir. Karın ağrısı ile birlikte görülen diğer belirtilerin özellikleri ve karın ağrısının belirgin nitelikleri tanıya yaklaşımda önemlidir.

Dispepsi ağrısı tekrarlayıcı olabileceği gibi aynı zamanda süreklilik de gösterebilir. Sıklıkla yemek ile ilişkilidir. Bu özelliği nedeniyle dispepsinin temelinde mide-bağırsak sisteminin üst (ilk) kısımları ile ilgili bir sorun olduğu düşünülür.

Kusma, erken doygunluk hissi, çabuk doyma, yemek sonrasında karnın üst kısmında hissedilen ağrı, göğüste yanma, karın şişliği, yetersiz kilo alma ve  iştahsızlık dispepsi ile ilişkili belirtiler arasında sıklıkla görülenlerdir.

Ne yazık ki, bu belirtilerin çoğu hastalığa özgü olmayıp sıklıkla diğer durumlarda da görülebilir. Bağırsak parazitleri, yemek borusunun yangısal hastalıkları, gastrit, H.pylori enfeksiyonu, yangısal bağırsak hastalıkları, karaciğer ve  pankreas hastalıkları ve laktoz intoleransı da sıklıkla hatırlanmalı ve düşünülmelidir. Bütün bu nedenlerle hastayı değerlendirirken çok dikkatli olmak gereklidir. Hastanın mutlaka uzman tarafından değerlendirilmesi gerekir.

BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Aşağıdaki durumlarda öncelikle organik neden mutlaka aranmalıdır.
• 5 yaş altındaki çocuklar
• Ateş, kilo kaybı, büyümede yavaşlama
• Safralı ve kanlı kusma
• Uykudan uyandıran ağrı
• Sırta ve omuza ve kollara yayılan ağrı
• İdrar yaparken ağrı
• Kanlı idrar
• Böğür ağrısı
• Anal bölgede kızarıklık
• Kanlı kaka
• Ailede ülser veya yangısal bağırsak hastalığı varlığı.

Çocuklarda dispepsi diyebilmek için aşağıdaki koşulların varlığı mutlaka gereklidir:
1. Sürekli veya tekrarlayan karın ağrısı.
2. Ağrının dışkılama ile geçmemesi önemlidir. Dışkılama ve dışkının özelliklerindeki değişiklikliklerle de ilişkili değildir.
3. Ağrı en azından 2 aydan bu yana ve haftada en az 1 defa yaşanmalıdır.

Dispepsi belirtilerin özelliğine göre 3 değişik klinik formda karşımıza çıkar. Ülser benzeri dispepsi de en önemli belirti karnın üst tarafında ağrı ile seyreder. Yiyecekle ve antiasit ile hafifler. Uykudan uyandırabilir. Dismotilite benzeri dispepsi de ise ağrılı olmayan bir rahatsızlık duygusu tanımlanır. Çabuk doyma, bulantı sıklıkla eşlik eder. Son tipinde ise belirtiler tanımlatıcı değildir. Her ikisine de benzemez. Ortak belirtileri olabilir.

Çocuklarda dispepsi nedenleri, nasıl geliştiği hakkında bilinenler çok sınırlıdır. Bazı çalışmalarda çocuklarda motilite hastalıklarının (mide-bağırsak hareketleri ve hareketliliği ile ilgili hastalıkların) varlığı ortaya konmuştur. Mide hareketliliğinde düzensiz mide ritmi ve  kasılmaları tanımlanmıştır. Ancak bunların nedeni de aydınlatılamamıştır. Fonksiyonel  karın ağrısı tanısı almış çocuklarda da midede anormal elektrik aktivite tanımlanmıştır.

Hastalığın tanı yöntemleri, tedavi seçenekleri ve diyetin düzenlenmesi bu konuda uzman hekim tarafından belirlenmelidir. Tedavide mide-bağırsak sisteminin hareketlerini destekleyen ilaçların kullanımı ile birlikte, asit salgısını azaltan ilaçların da kullanımı söz konusu olabilir. Baharatlı, yağlı ve kafein içeren besin ve içeceklerden uzak durulmalıdır.

 


 
 


Copyright 2007-2024 ® NETATÖLYE - Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz.