Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
İĞNE TOZU
Prof. Dr.  BENAL BÜYÜKGEBİZ
Çocuk Sağlığı, Hastalıkları-Büyüme ve İştahsız Çocuk Uzmanı
Yazı Boyutu:
Obezitenin önlenmesinde okulların sorumluluğu

Obezite, kullanılan enerjiye oranla daha fazla enerji alınması sonucunda vücutta yağ dokusunun artmasıdır. Obezite, erişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da hızla artmakta; hatta obeziteyle ilişkili metabolik, karaciğerle ilgili, ortopedik ve psikiyatrik komplikasyonlar da görülmektedir. Obezite tedavisi her yaşta zordur. Çocukluk yaş grubunda ise hem tedavisi daha zordur, hem de komplikasyon gelişme riski daha yüksektir. Bu nedenlerle çocuk ve gençlerde obezitenin önlenmesi çok önemlidir.

Obezitenin önlenmesi bilinen risk faktörlerinin ve kolaylaştırıcı koşulların ortadan kaldırılması ile mümkündür. Çocuğun tüm yaşam alanlarında risk faktörlerinin denetlenmesi gerekir. Çocuk ve gençlerde obezite aile içinde evde başlar, okulda gelişir. Özellikle de okul çocuğu için...  Okul çocukları (10-18 yaş) günün önemli bir kısmını okulda geçirmekte ve burada beslenmelerini de sürdürmekteler.  Çocuklarımız okulda geçirilen sürenin önemli bir kısmında da sınıf içinde oturarak hareketsiz kalmaktalar. Bunlar önemli riskler...  

HER ÜÇ ERKEK ÖĞRENCİDEN BİRİ OBEZ!
Araştırma sonuçları İstanbul'da özel okullarda okuyan ve yaşları 10-12 olan üç erkek çocuktan birinin obez olduğunu gösteriyor. Diğer taraftan yine yapılan çalışmalar, obezitenin önlenmesi ve tedavisinin desteklenmesi için okullarda da gerekli tedbirlerin alınmasının artık bir zaruret olduğuna dikkati çekiyor.  Bu amaçla okulla ilgili olarak neler yapılabilir?

- Eğitim süreleri kısaltılmalı, çocuk ve gençlerin hareketsiz oldukları süre azaltılmalıdır. Milli eğitim politikaları ve uygulamaları düzenlenirken konuyla ilgili gerçekler ve sorumluluk payları dikkatle değerlendirilmelidir.  

- Özellikle okula ulaşımda servis kullanımı, eğer koşullar uygun ise terk edilmeli, çocukların okula gider ve gelirken yürümeleri sağlanmalıdır. Metropollerde bunu uygulamak zordur. Ancak koşulların bu yönde oluşturulmaya çalışılması bile, önemli bir adımdır. Çocuklar yine koşullar uygun ise toplu taşıma araçlarına yönlendirilmelidirler. Servis kullanmak moda ve trend olmaktan çıkarılmalıdır.

- Servis söz konusu olduğunda dahi çocukların gruplar halinde ortak bir noktadan alınmaları tercih edilmeli, çocuklar-gençler yürümeye zorlanmalıdır.

OKUL VE OBEZİTE ARASINDAKİ İLİŞKİDE OKUL YÖNETİMİNE DÜŞEN SORUMLULUKLAR NELERDİR?
Her şeyden önce okul yönetimleri obezitenin önlenmesi konusunda tedbir almaları gerektiğini bilmeli ve bu sorumluluğu taşımalılar. Bu bilinçle okullarda çocukların sağlıklı beslenmeleri sağlanarak ihtiyaçlarından fazla kalori alımları önlenmeli, daha hareketli olmaları sağlanmalıdır.  İşte bu amaçla yapılabilecekler:

- Okul binası içinde veya okul kampüsü içinde kantin sayısı azaltılmalıdır.

- Okul kantini çocukların kolay ve kısa zamanda ulaşacakları yerleşimde olmamalıdır. Kantin kampüste bahçenin uzak bir köşesinde ya da binanın en üst katında (ya da en alt katında) olmalı, kantine gidip gelebilmek hem zaman hem de efor gerektirmelidir. Öğrenci kantine gidebilmek için uzun teneffüsü beklemeli ya da uzun uzun yürümek veya merdiven inmek-çıkmak zorunda kalmalıdır.

- Kantinde sadece su, yağsız süt, ayran, yoğurt, tost ve meyve satılmalıdır.

- Atıştırmalık ve şekerli içecekler-meşrubat bulunmamalıdır.

- Okulda fast-food satılmamalıdır.

- Kantinde besin reklamı bulunmamalıdır.

- Okulda tencere yemeklerinin (ev yemeği) ağırlıkta olduğu yemek listesi uygulanmalı ve katılım zorunlu olmalıdır.

- Yemek listesinde sebze-meyve ile baklagil yemekleri ağırlıklı olmalıdır.  

- Yemek listesinde salata, yağsız yoğurt ve meyve her gün olmalıdır.

- Porsiyon miktarları azaltılmalı, makul miktarlarda olmalıdır.

- Yemeklerde kullanılan yağ miktarı total enerjinin yüzde 30'undan fazla olmamalıdır.

- Okullarda ve hatta sınıflarda su erişilebilir olmalıdır.

- Derste suya ulaşmak yasaklanmamalı, daha çok su tüketmeleri sağlanmalıdır.

- Çocuk ve gençlerin aktif olabilecekleri serbest zaman dilimleri her gün düzenli olmalıdır. Bu süreçte daha aktif olabilmeleri için olanaklar arttırılmalıdır.

- Okulda spor olanakları ve seçenekleri arttırılmalıdır.

- Öğrenciler spor aktivitelerinden mutlaka birinin aktif elemanı olmaya zorlanmalıdır.

- Okulda asansör olmamalı, sadece zorunluluğu olanlar tarafından kullanılabilmelidir. Öğrenciler merdiven inip-çıkmaya zorlanmalıdırlar.

OKUL YÖNETİMLERİ HAREKETE GEÇMEK ZORUNDA
Obezitenin hem önlenmesinde hem de tedavisinin desteklenmesinde önemli olan, besin alımını ihtiyacın ötesine çıkarmadan sağlıklı beslenmeyi mümkün kılmak; çocuk ve gençleri daha aktif ve hareketli yaşamaya teşvik etmek, destek olmak ve imkân sağlamaktır. Çok yakın bir gelecekte okulların tercih edilirliklerinin başında, bu konuda edindikleri sorumluluk bilinci ile bu alanda gerçekleştirdikleri ve başarıları sorgulanacaktır. Okul yönetimleri sadece öğrencilerinin sağlıklı olmaları için değil aynı zamanda kurumlarının sağlıklı geleceği için de harekete geçmek zorundadırlar.


Copyright 2007-2024 ® NETATÖLYE - Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz.