Karşımızdaki insanı küçümsemek için "Çocuk gibi davranıyorsun,çocukça düşünüyorsun"deriz.Aslında bu sözler onu alçaltmıyor,yükseltiyor.Çünkü çocuk gibi düşünmek,dünyaya geniş bir açıyla bakabilmektir.Onların dünyası bizimkinden daha çok saf ve daha temiz.Gözlerinden hiçbirşey kaçmıyor,en ince ayrıntısına kadar olayları sorguluyolar.Israrlı sorularla karşı tarafı cevaba zorluyorlar.Bazen o kadar ince noktalarıyakalıyolar ki,şaşmamak elde değil.Aşağıdaki hikaye,sanırım herşeyi daha iyi özetliyor;
"Babası Arjantin'in en ağır cezalarının verildiği bir hapishanede mahkum olan küçük kız,her hafta sonu onu ziyaret amacıyla annesiyle birlikte hapishaneye gidermiş.Ziyaretlerin birinde küçük kız,babasına kuşları anlatan bir resim çizer.Ancak,hapishane kurallarınca özgürlüğü çağrıştıran her türlü şey yasaktır ve kuş tam da bunu simgelemektedir.Bu sebeple görevliler,resmi oracıkta yırtıp atar.Buna çok üzülen küçük kızı,babası zor teselli eder:
-Üzülmekızım,daha güzelini çizersin yalnız biraz daha dikkatli ol....
Küçük kız diğer ziyaretinde babasına yeni bir resim çizip götürür.Bu sefer kuş yerine bir elma ağacı ve üzerine siyah minik benekler çizmiştir.Babası keyifle bakar ve sorar:
-Ne güzel bir ağaç bu.
Üzerindeki siyah benekler ne Elmam mı?
Küçük kzı babasına eğilerek,sessizce derki:
-susssssssss,kimse duymasın!
O benekler,ağacın içinde saklanan kuşların gözleri....

Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı; genel olarak aile içinde aşırı baskıcı ve otoriter bir eğitimin uygulanması, çocuğun sürekli azarlanması, kıskançlık, yeterli ilgi ve sevgi görememe gibi sebeplerle ortaya çıkıyor. Uzmanlar; 3-4 yaşlarına kadar tırnak yemenin anne-baba tarafından görmezlikten gelinmesi gerektiğini ifade ediyor. Çünkü bu alışkanlığa karşı çocuğun azarlanması, korkutulması ve ceza verilmesi yararlı olmuyor; hatta kimi zaman daha ağır duygusal problemlere neden olabiliyor.
Tırnak yeme alışkanlığından kurtarmak için korku yaratacak durumlardan çocuğunuzu uzak tutun. Parmağına ve tırnağına acı fakat zararsız bir sıvı sürülebilirsiniz. Bu yöntem; hem hatırlatıcı olur, hem de tırnağını ağzına götürdüğü zaman acı tadı aldığında alışkanlığını terk etmeye yardımcı olur.

Adam bir haftanın tüm yorgunluğundan sonra pazar sabahı kalktığında tüm haftanın yorgunluğunu çıkartmak için eline gazetesini aldı ve bütün gün evde oturup miskinlik yapacağını düşündü. Tam bunları düşünürken oğlu koşarak geldi ve ne zaman sinemaya gideceklerini sordu. Baba oğluna söz vermişti, bu hafta sonu sinemaya götürecekti ama hiç dışarıya çıkmak istemediği için bir bahane uydurması gerekiyordu.
Gazetenin promosyon olarak verdiği dünya haritası gözüne ilişti. Önce dünya haritasını ufacık parçalara ayırdı ve sonra oğluna verdi. Eğer bu haritayı düzeltebilirsen seni sinemaya götüreceğim dedi ve en iyi coğrafya profesorünün bile bu haritayı akşamdan önce birleştiremeyeceğini düşünüp rahatladı. Aradan 10 dakika geçti geçmedi oğlu koşarak babasının yanına geldi ve haritayı düzelttim artık sinemaya gidebiliriz dedi. Adam önce inanamadı ve haritayı görmek istedi. Gördüğünde hayretler içerisindeydi, harita en küçük bir yanlış olmaksızın birleştirilmişti. Merakla oğluna bunu nasıl yaptığını sordu. Çocuğun cevabı herşeye yeterdi:
Haritanın arkasında bir insan resmi vardı.
INSANI DÜZELTTİĞİM ZAMAN DÜNYA KENDİLİĞİNDEN DÜZELMİŞTİ...

İletişim iki kişi arasındaki mesaj alışverişidir. Alışveriş bildiğiniz gibi iki yönlüdür. Her konuşma iletişim değildir. Örneğin;anne-babalar çocuklarına emirler verip onların bu emirler karşısındaki tepki ve davranışlarıyla ilgilenmezlerse burada bir iletişim olmaz. Gerçek bir iletişim içinde konuşulanları anlama ve düşünülenleri söyleme vardır.

Bebek ile anne arasındaki iletişime bir göz atalım; Bebekler tabii ki konuşamazlar ama onlar anneleriyle doğumdan önce başlayan ve doğumla birlikte devam eden bir ilişki kurarlar. Yani bebeğin ilk iletişim kurduğu kişi annedir! Doğumdan sonra bir bebek 20-25cm. uzaklıktaki kişi ve nesneleri görebilir ve duyabilir. Bu özellikler bebeğin iletişim kurması için gereklidir. Doğumdan sonra bebeğin ilk karşılaştığı kişinin annesi olması ve annesinin ona sevgi ve şefkatle bakması ikisi arasındaki iletişimi kolaylaştırır. Yine, Annelerin bebekleriyle iletişimindeki yüz ifadeleri, mimikleri, önemli sözcükleri abartmaları, konuşmalar arasında sık ve uzun duraklamalar yapmaları,çocuklarının tepki göstermeleri için yeterince zaman tanımaları iletişimi kolaylaştırır.

Anne bebek arasındaki iletişimden sonra artık bebek bir süre sonra baba ve kendisine yakın davranan diğer insanlarla ilişki kurmaya başlar. Çocuğun ailesindeki kişilerle kurduğu sağlıklı iletişim, onun gelecekteki arkadaşları,öğretmenleri ve diğer yetişkinlerle iletişimini kolaylaştırır. Bu noktada siz ailelere çok iş düşüyor!

Çocukla konuşmak deyince çoğu yetişkinin aklına çocuğa bir şeyler söylemek,anlatmak hatta söz dinletmek gelir. Oysa karşılıklı konuşmanın en önemli tarafı çocuğu dinlemektir. Dinleme ve anlama karşılıklı konuşmanın ayrılmaz parçasıdır.

ÇOCUĞU DİNLEME

Bir çok anne-baba ve öğretmenler çocuklarla iletişim kurmada ve onların sorunlarına çözüm getirmede esas görevlerinin onlarla konuşmak,öğüt vermek,öneride bulunmak olduğunu zannederler Oysa çocuğun sorunlarını çözmede gerekli olan uygun ortamı sağlamak ve onu dinlemektir. Dinlemek çocuğun gelecekte de sağlıklı bir iletişim kurabilmesini, kendisi hakkında olumlu duygulara sahip olmasını, kendisine değer verildiğini hissetmesini kendine saygısını ve problem çözme davranışını geliştirir. Çocukla sağlıklı bir iletişim kurmak için gerekli olduğundan bahsettik. Bunun için çocuklara rahatlıkla konuşabilecekleri bir ortam sağlanmalı, eğer ortada bir problem varsa o problemin öncelikle kime ait olduğu bulunmalıdır. Eğer problem çocukta ise, öncelikle anne-baba çocuğa duygu ve düşüncelerini açıklamak için konuşma fırsatı vermeli, onu dinlemelidir. Dinleme çocuğa ana-baba tarafından önemsendiğini gösterir, değer verildiğini hissettirir.

İyi bir dinleyici olmak için; çocuğu dinlerken rahat bir şekilde oturulmalıdır. Rahat bir oturuş çocuğu dinlemeyi kolaylaştırır. Çocukla konuşurken göz teması kurmak önemlidir. Bunun için ya çocuğun boyunun hizasına gelmek için diz çökmeli ya da çocuğu kucağa almalıdır. Göz teması çocuğu duyulan ilgiyi ve kişiliğine duyulan saygıyı gösterir. Göz teması donuk bir şekilde olmamalıdır. Konuşurken çocuğun aynı zamanda ses tonuna, yüz ifadelerine ve bakışlarını kaçırıp kaçırmadığına dikkat edilip, davranışları ile söylediklerinin tutarlı olup olmadığına bakılır. Örneğin anne-babası boşanan bir çocuğun “ hayır sizin ayrılışınıza üzülmüyorum”. Derken gözleri sulanıyorsa çocuğun söyledikleri hakkında şüpheye düşeriz. Bu durumda iyi bir dinleyici olmak için, karşımızdaki kişinin yüzünü, elini, kolunu yani bedenini de duymamız gerekir. Çocuk kendisine yakın duran, yüzüne bakan kişiye daha çok güven, yakınlık ve konuşma isteği duyar. Çocuk bir şey anlatırken “ tamam, sen anlat ben dinliyorum” diyen ve bu arada yemekle uğraşan bir anneye anlatma isteği duymaz.

Dinleme sırasında çocuğun sözünü kesmeden,çocuk durakladığında “Hımm, evet anlıyorum.....” gibi sözlü belirtiler ya da gülümseme, baş sallama gibi sözsüz belirtiler yapılmalıdır.

Tüm bu belirtiler, çocuğun anlattığı problemi sorduğu soruları DUYDUĞUMUZU,onu önemsediğimizi ve değer verdiğimizi çocuğa hissettirir. Bunu hisseden çocuk rahatlıkla sizinle iletişim kurar.

Çocuğu dinlerken sessiz olunmalı, zaman zaman duraklamalarda söze karışılmalıdır. Sessizliğin faydasına gelince konuşan kişiye konuştukları hakkında düşünme, daha fazla açıklama ve olaya daha dikkatli bakma imkanı kazandırır, kişiyi aynı zamanda rahatlatır. “Ayşe nin benim için çok iyi bir arkadaş olduğunu düşünmüyorum artık!” diyen bir çocuğun sözünü keserek “Ben sana baştan söylemiştim, Ayşe nin iyi bir arkadaş olmadığını, artık kendine başka bir arkadaş bulmalısın” demek o çocuk için gereken sessizliği sağlamaz. Çocuk düşüncelerini tam olarak söyleyemez, kendisini rahatsız hisseder.

Tam bir sessizlik iyi değildir. Çocuk konuşurken daha önce bahsettiğimiz “Hımm, evet anlıyorum” gibi sözler, duraklama ve yüz ifadeleri sessiz kalmayı tamamlar,çocuğa önemsendiğini gösterir. Bu tepkiler olmasa çocuk karşısındaki kişinin onu dinlemediğini düşünür.


ÇOCUĞU DİNLEMENİN YARARLARI

-Çocuğun kelime dağarcığı zenginleşir. Konuşma yeteneği gelişir, kendi duygu ve düşüncelerini daha iyi ifade eder.

-Çocuğun içine kapanması, ağlaması, saldırgan davranması yerine kendini sözle anlatarak rahatlamasını sağlar. Bu,çocuğun toplumsal yaşama uyumunu kolaylaştırır.

-Doğru anlaşıldığını hisseden çocuk, kendini daha huzurlu ve rahat hisseder. Bunun sonucunda çocuğun kendine güveni artar. Duygusal ve sosyal yönden gelişmesini sağlar.

-Başkaları tarafından dinlenen çocuk da başkalarını kolaylıkla dinler.

-Aile içi ve diğer ilişki kurduğu insanlarla sağlıklı bir iletişim içine girmesini sağlar.

Aşağıda etkili dinlemeye örnek verilmiştir.

ÇOCUK:Okuldan nefret ediyorum. Keşke okula gitmek zorunda olmasaydım.

YETİŞKİN:İşlerin yolunda gitmediği görülüyor. Başka şeyler yapmak istiyorsun.(Etkili dinleme, yerine koyma)

ÇOCUK: Evet yapmamız gereken tüm ödevlerden nefret ediyorum.

YETİŞKİN: Çok ödevin var ve bu seni yıldırıyor(Etkili dinleme, yerine koyma).

ÇOCUK:Bunları niye yapmak zorunda olduğumuzu anlamıyorum.

YETİŞKİN:Bu ödevi sevmiyorsun(ETKİLİ DİNLEME, YERİNE KOYMA)

ÇOCUK:Sözlülerden hoşlanmıyorum,nasıl oluyor da yazılı yapmıyorlar?

YETİŞKİN:Grup önünde konuşmaktansa yazmayı tercih ediyorsun(ETKİLİ DİNLEME,YERİNE KOYMA)

ÇOCUK:Ben...ben;sınıf önünde konuşamıyorum.

YETİŞKİN:Kendini rahat hissetmediğin bir şeyi yapmaktansa, yazmayı tercih ediyorsun(ETKİLİ DİNLEME,YERİNE KOYMA)

ÇOCUK:Evet,çünkü grup önünde ne zaman konuşsam rezil oluyorum.

YETİŞKİN:Sana yardım etmek için ne yapabilirim?

ÇOCUK:Belki ödevimi dinleyebilirsin.


ÇOCUK:Barış Manço ölmemiştir,ölemez.

YETİŞKİN:Onu çok seviyorsun,öldüğünü kabul etmek sana zor geliyor(ETKİLİ DİNLEME,YERİNE KOYMA)

ÇOCUK: Evet.

ÇOCUK:Okula gitmek istemiyorum.

YETİŞKİN:Okulla ilgili bazı sıkıntıların var(ETKİLİ DİNLEME,YERİNE KOYMA)

ÇOCUK:Öğretmen birkaç çocuğu sınıfta azarlıyor

YETİŞKİN:Neler oluyor anlatır mısın?

ÇOCUK:Yanımdaki arkadaşım yaramazlık yapıyordu,öğretmen bana bağırdı.

YETİŞKİN:Haksızlığa uğradın çünkü sen yaramazlık yapmamıştın(ETKİLİ DİNLEME,YERİNE KOYMA)

ÇOCUK:Evet.


Bazen çocuklar korku, kaygı kızgınlık gibi duygularını ifade edemezler. Bu durumlarda çocuğa yardımcı olmak için şunlar yapılabilir:

1-Söylenenleri iyice anlamaya çalışıp,söylediklerini kısaca tekrar edebiliriz.

ÖRNEK: ‘Ayşe çok kötü bir çocuk,bebeğimi aldı vermiyor’

(Ne ayıp kardeş kardeş oynamıyor musunuz? Yerine)

Duyduğunuzu tekrar etme:

‘Demek Ayşe bebeğini aldı ,vermiyor’

‘Evet beni kızdırıyor...’ Diye devam eder.

ÖRNEK:’Matematik dersini hiç anlamıyorum..’

(Biraz daha dikkat edersen anlarsın’ veya ’Sınıfta bir arkadaşına sor anlatsın’ yerine)

Duyduğunuzu tekrar etme:

‘Matematik dersi sana zor geliyor’

‘Evet öğretmen de bana taktı’ diye devam eder.

Duyguları tekrar etmenin yararları nelerdir?

-Söylenenlerin aynen duyulduğunu, yanlış anlaşılmadığını kanıtlar.

-Soruna çözüm getirmez, ama çocuğun sorun üzerinde daha çok düşünmesini ve çözüm bulmasını sağlar.

-Asıl sorunun ne olduğunu ortaya çıkarır.(matematik dersi örneği )

-Konuşan kişi duyulduğunu hissederek daha çok konuşur.

2-Konuşan kişinin duygularını dile getirebiliriz. Burada Ayşe örneğini verecek olursak;

"Ayşe çok kötü çocuk, bebeğimi aldı vermiyor"

ELİF ne hissediyor?: KIZGINLIK, ÖFKE

CEVAP:"Bu seni kızdırıyor" olabilir

Çocukla iletişimde,duyguların dile getirilmesi onu rahatlatır ve anlaşıldığını hissetmesini sağlar. Böylece yoğun duygularını davranışa yöneltmez.

İLETİŞİMDE İFADE HATALARI

SEN DİLİ:anne- baba ve çocuk arasındaki anlaşmazlıklar,çocuğun yaptığı olumsuz davranışlar sonucu oluşur. Çocuğun olumsuz davranışları ya da sözleri anne-baba da hoşnutsuzluk,kızgınlık gibi duygular yaratabilir. Bu duygular karşısında tepkilerini genellikle aniden ve sözel olarak şöyle ifade ederler!’Ne laf anlamaz çocuksun’,’Sana bin kere tembih ettim’,’Neden dikkat etmiyorsun’,gibi. Buradaki ifade tarzı çocuğa yönelik SEN mesajı,sen kelimesi, sen-dilidir. Bu ifade fiziksel cezalardan daha olumsuz etki yapar. Sen dili kızgınlığın gerçek nedenini açıklamaz. Bu nedenle çocuk anne babasının neden kızdığını anlayamaz. Ancak çocuk,’Benim annem her şeye kızar’ der.Sen dili ile gönderilen kızgınlık ifadeleri, davranışa değil, kişiye yönelik açık saldırıdır. Kızgınlığın kişiye yönelik olması çocuğu sarsar,gücendirir, kızdırır, onun karşılık vermesine yol açar. Zamanla çocuk içine kapanır iletişimini keser. Çocuk sevilmediğini düşünebilir. Onuru kırılan çocuk, "Ama siz de hatalı davranıyorsunuz" diyerek karşılık vermeye başlar. Böylece genç de kızgınlık duygularını sen dili ile ifade etmeyi öğrenir. Bu durumda anne-babalar çocuğa daha fazla ceza vermeye başlarlar.

BEN DİLİ: Ben dili, anne-babanın olumsuz davranış sırasında yaşamakta olduğu olumsuz etki ve duyguları açıklayan dürüst ve sorumlu bir kızgınlık ifadesidir.

ÖRNEK: ‘Oooo, buyurun içeri girin lütfen’ yerine’ Geldiğine çok sevindim,gelmekle beni çok mutlu ettin’ şeklinde bir ben dili mesajı bizde daha sıcak bir duygu uyandırır.

ÖRNEK:Ziyaretine gitmediğimiz bir büyüğümüz ’Şimdiki nesil artık böyle ,büyüklerini asla umursamazlar,ne zamandır ziyaretime gelmiyorsunuz,biliyor musun?’gibi suçlayıcı sen dili yerine “Uzun zamandır seni görmediğim için seni özlemiştim,seni gördüğüme sevindim keşke sık sık gelebilsen!” gibi gerçek duyguları anlatan bir ben dili mesajı bizi o anda savunmaya geçmekten alıkoyduğu gibi ziyaretlerimizi daha sık ve daha istekli yapmamızı sağlar.Ben dili ile konuşmak duygu ve düşünceleri anında ilettiği için kullanan kişiyi rahatlatır

.ÖRNEK:Neden böyle yaptın? Yerine

“Bu davranışına çok üzüldüm”(kızgınlık ve öfke gibi birikimleri önler). Duyguların açıklanması çok önemlidir Çünkü düşünceler, zevkler değişse de duygular aynıdır. Çocukların duyguları daha yoğun olduğundan,duyguların ifade edilmesi onların, durumu daha iyi anlayabilmelerine,kendilerini anne veya babanın yerine koymalarına ve onlardaki etkiyi farkederek davranışlarını onlar için değiştirmek isterler. Böylece çocuk olumsuz davranışını anne-babaya yardımcı olmak için değiştirebilir

 

 

Bazı günler vardır, kendimizi sebepsiz de olsa mutsuz hissederiz. Çocuklar için böyle zamanlar daha da zordur çünkü bu mutsuzluklarının geçici olduğunu anlayamazlar. Bunun üstesinden gelebilmek için (Bu problem yetişkinler için ciddi sayılmasa bile)sevgi dolu bir dinleyiciye ihtiyaçları vardır.
Örneğin: Oya’nın en sevdiği peluş kedisi yemeğinin içine düşüyor ve tamamen ketçap’a bulanıyor.Küçük kız da feryadı basıp feci bir şekilde ağlamaya başlıyor. "Canım ne olacak, önemli değil" yada "hadi gül artık" gibi klasik sakinleştirici cümleler böyle bir anda yeterli olmayacaktır. Bu yaklaşım sadece çocuğu pek ciddiye almadığımızı gösterir. Uzmanlara göre çocuğun dikkatini başka bir yöne çekmeye çalışmak da pek olumlu bir yaklaşım değil. Uzun vadede bu tür tepkiler çocuğun problemleri ile ailesine rahatsızlık verdiğini düşünmesine ve sonuçta problemleri içine atıp duygularını gizlemesine sebep olacaktır.

Gözyaşları bir kez akmaya başladıktan sonra çocuk üzüldüğü konu ile direkt olarak ilgilenilmesini ister. Böyle bir durumda anne-baba’lar çocuklarına sarılıp üzüntülerinin haklı olduğunu anlatabilir ve onunla beraber üzüldüklerini hissettirebilirler. Çünkü üzgün olmak aynı zamanda bu üzüntüyü işlemek ve sonunda da bu üzüntüden kurtulmak için gerekli olan bir aşamadır. Çocuğunuzun size anlatamadığı bir endişesinin olduğunu düşünüyorsanız beraberce yapacağınız bir "üzüntü’nün resmi" yada beraber yaratacağınız bir "üzüntü’nün masalı" onun endişeleri ile ilgili ipuçlarını almanız için faydalı olacaktır.

Çocukların optimist bir düşünce tarzına ihtiyaçları vardır ve onlara problemlerinin çözümlerinin olduğunu göstermemiz gerekiyor. Mesela yukarıdaki Oya örneğinde oyuncak kedinin tabaktan alınıp çamaşır makinesine konularak yıkanması gibi!

Her yaşta çocuk için uygun avutma yöntemleri:

Aşağıda çocuğunuzu avutmak için ne zaman sadece kucağınıza almanız gerektiğini ne zaman bir konuşma yapmanız gerektiğini okuyabilirsiniz.

* 0 - 2 Yaş: En küçük çocuklarda bile sadece kucağa almakla yetinmeyin, avutucu sözler söyleyerek sakinleştirmeye çalışın.

*3 - 5 Yaş: Bu yaşta en önemlisi öncelikle iyi bir dinleyici olmaktır. Çocuğunuzun üzüntüsünü geçiştirmeye çalışmayın ona hak verdiğinizi ve kendisini dinlediğinizi anlasın. Sonra eğer varsa çözüm yollarını bulmasına yardımcı olun.

*6-11 Yaş: Çocuğunuzun problemlerine kulak verin ama asla konuya karışmayın. Çocuğunuzun özgüvenini ancak problemlerini kendisinin çözmesini sağlayarak geliştirebilirsiniz.

*12-16 Yaş: Çocuğunuz görünüşte yardım almak istemese de onunla konuşmayı deneyin ama asla zorlamayın

 

Eğitim modelinin temelinde polemik oluşturan 'uzman görüşleri'nin değil dini ve manevi değerlerin oluşması gerektiğini söyleyen eğitmen James Dobson, sağlıklı çocuk yetiştirmenin son yıllarda moda olan aşırı hoşgörüyle değil dozunda uygulanan bir disiplinle sağlanacağı görüşünde.
Dünden bugüne uygulanan "geleneksel" ve "modern" çocuk eğitim modellerini tek çatı altında toplayarak "Ağaç Yaşken Eğilir" adlı kitabı yazan James Dobson, son yıllarda uygulanan eğitim modellerinde çocuklara verilen disiplinin yerini alan aşırı hoşgörüye eleştiri getiriyor. Ergenlik çağına kadar dozunda verilen disiplin sayesinde ileriki yaşlarda kurulacak iletişimin çok daha sağlıklı olacağını savunan Dobson, "Çocukların huysuzluklarına izin vererek onların ileride sevecen davranış göstermesini bekleyemeyiz. Eğer dürüst, yalan söylemeyen, kendisinin yanı sıra karşısındakileri de düşünen birisi olmasını istiyorsak daha yapısal sürecin başında bu özellikleri hedeflememiz gerekir. Yani doğru tutumlar çocuğa kalıtımsal yolla değil, eğitimle geçer" diyor. Disiplin konusunda ebeveynin metodunun önemine değinen Dobson, çocuğun yanlışlıkla kırdığı bir vazo karşısında gösterilecek sert tavrın yersiz olduğunu ama aynı çocuğun "hayır yapmayacağım" ya da "kapa çeneni" gibi ifadelerine izin verilmemesi gerektiğini dile getiriyor. Dobson, sevgi ile disiplinin ise ayrılmaz bir bütün olduğunu sözlerine ekliyor.
Büyüklerine saygılı olan bir çocuğun ileride dini ve milli değerlere de saygılı olacağını ifade eden Dobson'a göre anne ve babalar çocuklarına saygı duymadıkları taktirde çocukların da onlara saygı duymalarını beklemek yanlıştır. Anne ve babalar çocuklarını arkadaşları önünde küçük düşürecek ve utandıracak tavır, davranış ve sözlerden kaçınarak onların egolarına karşı kırıcı olmamalıdır. Disiplinin, olaylara seyirci kalanların meraklı gözlerinden uzakta uygulanması gerekir. Onların güçlü duygularına istek ve taleplerine komik yada saçma da olsa değer verilmelidir.
 
DİSİPLİN OYUNCAKLARINI TOPLATMAKLA BAŞLAR
Disiplinin erken yaşlardan itibaren uygulanması gerektiğini söyleyen Dobson, geç kalınması halinde anne ve babanın bu konuda büyük sıkıntı yaşayacağını belirtiyor ve şunları söylüyor: "Beş yaşındaki çocuğa oyuncaklarını toplatamazsanız daha asi olacağı sonraki yıllarda kontrolü sağlamanız pek mümkün olmayacaktır. Ergenlik, önceki eğitim sürecinin daha da yoğunlaştığı bir dönemdir. İlk on iki yılda çözüme kavuşturulmamış bir sorun, ergenlik sırasında çok daha ciddi bir hal alır. Öyleyse ergenlik dönemini saatli bombaya çevirmemek için öncesinde disiplini çok daha sağlıklı bir şekilde vermek gerekir." Çocuğunun gördüğünü gören, düşündüğünü düşünen, hissettiğini hisseden ve onun bakış açısını yakalayabilen anne ve babanın etkin bir ebeveyn olduğuna dikkat çeken Dobson'a göre mesela uyku saati geldiği halde uyumayan çocuğa, sebebini anlayarak tavır sergilemek gerekir.

 

Yeşimcim ellerine emeğine sağlık

büyük bir zevkle okudum  

Çocuklarınıza davranışlarının size neden sorun yarattığını söyleyin, ama sorunu çözmek için ne yapması gerektiğini değil.

Mutlu ve pozitif ortamda yetişen çocuklar, özgüvenli ve başarılı olurlar.

Çocuk eğitimini olumsuz etkileyen faktörlerden en önemlisi aile içi iletişimsizliktir.

Çocuğun sorumluluk sahibi olması için, eksiklerini kapatmak yerine bazen yaptıklarının sonuçlarıyla başbaşa bırakılması gerekir.

  ellerine saglik tesekkürler

 

 

 

 

* Çocukla bağlantı kurduktan sonra anneliğin bir sonraki göreviyle karşılaşırız: Çocuğun birey olmasına yardımcı olmak.

İlişkiyi sürdürmek ve ayrı bir birey olmayı sağlamak anneliğin en zor görevlerindendir.Bunu yapabilmesi için annenin bazı önemli becerilerinin olması gerekir. Anne çocuğun:

- bağımsız, kararlı, niyetli ve ayrı olma isteğine izin vermeli ve bunları geliştirmelidir.

- kimliğine ve farklılıklarına izin vermeli ve bunları geliştirmelidir.

- kötü seçimleri, tutum ve davranışları disiplin altına almalı ve sınırlar koymalıdır.

- bağımsızlıktan ve ayrı bir birey olmaktan korkup kaçmasını engellemelidir.

* Anneliğin asıl amacı, çocuğun anneden bağımsız yetişmesidir.

* Kabul edilme gereksiniminin pek çok nedeni vardır. Olduğumuz gibi sevildiğimizi hissedince, yaşadığımız sorunlarla baş etmek için daha donanımlı oluruz. Çocuklar yaşamdaki acılarla, başarısızlıklarla ve kötülüklerle baş etmeye hazır olarak doğmazlar. Bunlarla uğraşacak donanımdan yoksundurlar. ( Çocuklar oldukları gibi sevildiklerini hissederlerse zorluklarla baş edecek donanıma sahip olmaya başlarlar. )

Kabul edildiğimiz zaman önemli bir gerçeği öğreniriz. Sevgi kötülüğün panzehiridir. Yeryüzünde ve içimizde var olan hatalar bizi ilişki kurmaktan alıkoymaz.

* Kabul etme ve onaylama iki ayrı şeydir. Onaylamak “iyi olduğunu düşünmektir” Doğru bulmadığımız şeyleri onaylamamalıyız. Anne çocuğunun bencilliğini, isteklerini ve başarısızlıklarını kabul eder, onları çocuğun bir gerçeği olarak görür. Ne var ki, onları onaylamayabilir. Onaylamak iyi ile kötü, doğru ile yanlış konularında çocukta şaşkınlık yaratır.

* Kabul edilmek gereksiniminde olan yönler (çocukta):

Zayıf yönler
Olumsuz yönler
Önemsiz yönler
Annenin sevmediği yönler
Kötü yönler

* Anne çocuğun her zaman “olumlu ve sevecen” olmasında ısrarlı davranınca, çocukta sevgi ve nefret bütünleşmez. Kendisiyle ve başkalarıyla ilişkilerinde bu bütünlüğü sağlayamayan çocuk için insanlar ya “iyidir” ya da “kötü.” İkisinin arası yoktur.

* Çocuk annesinden bağışlanma bekler. Çocuklar kendilerinin ve başkalarının kusurlarıyla baş etme yeteneğinden yoksundurlar.

Anne bağışlamak konusunda iyi bir model oluşturur. Çocuğun olumsuz davranışı onunla yüzleşir, ama yine de ona yakındır. Çocuk kırdığı camın bedelini ödemelidir, ama yine de annesinin onu bağışlayan sevgisinden yoksun kalmamalıdır.

* Kayıp kötülük ve başarısızlıkları halletmek ve onlarla başa çıkabilmek için çocukların kederli olmayı ya da acı çekmeyi öğrenmeleri gerekir. Acı çekmek elimizde tutamayacağımız şeylerin çekip gitmesine izin vermektir.

İyi bir anne “olaylara bir de olumlu yanından bak” ya da yapılan seçim o kadar da önemli değildi” gibi sözlerle çocuğuna ağlamayı, teselli edilmeyi ve kaybettikleriyle vedalaşmayı öğretir. Çocuğuyla birlikte ağlar, çocuğuyla birlikte acı çeker. Çocuk acısının ardından yaşamı sürdürmeyi öğrenir.

* Annemizin sevgisi, “iyi bir kişi miyim kötü mü” sorusunun doğru olmadığını kanıtlamayı başarır. İyi ya da kötü değiliz- seviliyoruz.

* Doğru şeyler yapmaya özen gösteren kişiler yapıcı utancı tanırlar. Doğru şeyler yapmayı umursamayanlarsa utancı tanımazlar. Bu tür utanç zehirleyici ya da yıkıcı denilen utançtan farklıdır. Sevilmeyecek kadar kötü olduğumuzu hissettiğimiz zamanki utancımız zararlıdır. Yapıcı utanç sevilmemizi sağlar. Sorumsuz davranışlarımızı bize bildiren bir erken uyarıdır. Kötü davranışlarımıza dikkat edip onlardan kurtulmamız için bizi uyarır.

İyi bir anne, çocuğunun yapıcı utancın etkilerini nasıl yaşayacağını görmesine ve kötü utancın zararlarından kurtulmasına yardım eder. … Yapıcı utanç çocuğun potansiyeline ulaşmasında onu motive eder.

* Çocuklar hayranlıkla sevgiyi birbirinden ayırt etmeyi öğrenmelidir. Bu iki sözcük aynı gibi görünebilir ama oldukça farklıdır. Birisine hayran olduğumuz zaman o kişinin iyi yönlerinden etkileniriz. Hayranlık o kişiyi yüksek bir yere oturtur. Ama aynı zamanda iki kişi arasında mesafe de koyar. Hayran olduğunuz kişiye yakınlaşamazsınız.

* Alıntılar 'Anne Faktörü' isimli kitaptan yapılmıştır. Henry Cloud, John Townsend, Sistem Yayıncılık

birkaç söz eklemek istiyorum..

Beklentiniz çocuğunuzun mükemmel olması ise hep fazlasını ister çocuğu beğenmezsiniz. Böyle davranılan çocuk normal bile olamaz.