Çocuklarda Ahlak Gelişimi

www.cocukgelisimi.net

   Temel davranış biçimleri çocuklukta şekillenmeye başlar. Ahlak gelişimi
ve buna bağlı davranışlar da çocukluk çağlarında kendini gösterir.
Burada ailenin çocuğa yaklaşımı çok önemlidir. Özellikle 2–10 yaş
arsındaki çocuklar otoritelerce belirtilen kuralları mutlak, sabit ve
değişmez olarak algılar. Bu dönemde çocuk, ahlaki yargıları bakımından
dışa bağlıdır. Ahlak gelişimi; doğru ve yanlışın belirlenmesinde
geçerli olan prensip ve ilkelerin gelişimidir. Ahlakın üç farklı
boyutundan söz etmek mümkündür: Bilişsel boyut, davranışsal boyut,
duygusal boyut.

Bilişsel boyut; neyin doğru neyin yanlış olduğunu belirleyen sosyal normların anlaşılması ve bunlarla ilgili bilgileri kapsar. 

            Davranışsal boyut; ahlak kurallarına uyan ya da ters düşen davranışları ifade eder. 

            Duygusal boyut ise; davranışlarımız hakkındaki duygularımızı ifade eder. 

Ahlak ve vicdan gelişimi konusunda bilim adamları
tarafından çok farklı görüşler ileri sürülmüştür. Burada, Fransız
Eğitimbilimci ve Psikolog Jean Piaget’in halen çok önemli bulunan
görüşlerini örneklerle açıklamak istiyorum. 

Piaget, “Çocuğun Ahlaki Yargısı” adlı kitabında çocukların ahlaki
davranış, tutum ve yargılarının kökenlerini klinik yöntemi kullanarak,
kimi kısa hikayeleri çocukların sorgulamasına açarak, çocuğun sosyal
kurallara gösterdiği saygı ve adalet anlayışını incelemiş ve zihinsel
gelişime paralel olarak ortaya çıkan iki ayrı ahlaki dönemden söz
etmiştir: Dışa bağlı ahlak dönemi, özerk ahlak dönemi. 

Dışa bağlı dönem 2–10 yaşlar arasını kapsar. Bu evredeki çocuk,
otoritelerce belirtilen kuralları mutlak, sabit ve değişmez olarak
algılar. Çocuk, ahlaki yargıları bakımından dışa bağlıdır. Kuralları
çiğnemek veya değiştirmek yanlıştır. Bu dönemde çocuklar bir yanlışın
ne kadar ciddi olduğuna o yanlışın yol açtığı zararın büyüklüğüne göre,
olayın nesnel sonuçlarına bakarak yargıya varırlar. Yaklaşık 9–10
yaşlarından sonra özerk (bağımsız) ahlaki döneme girerler ve artık
kuralların değişebileceğine inanırlar. Özerk dönemde çocuklar,
karşılıklı anlaşma ve gereksinimlerle mevcut kuralların yeniden
düzenlenebileceğini idrak edebilirler. 
            www.cocukgelisimi.net

            AİLEYE ÖNERİLER

            • Her zaman unutulmaması gereken kurallar şunlardır; 

            • Kurallar açık net, tutarlı ve sürekli olmalıdır. 

• Anne-babanın ruhsal durumuna göre kurallar şekil değiştirmemelidir.
Aksi taktirde çocuğun davranışları da tutarsızlık gösterir. 

            • Ceza; kesinlikle fiziksel şiddet, baskı, benlik algısını zedeleyici, bağırma şeklinde olmamalıdır. 

            • Çocuğa ceza verilmesi gereken durum onun kasti olumsuz davranış göstermesi sonucu uygulanabilir. 

            • En etkili ceza yöntemi çocuğun yaptığı hatanın çocuğa düzelttirilmesidir. 

• Karşısındaki kişinin duygularını anlayamazlar, çünkü bu dönemde somut
algıları daha yoğundur. Bu yüzden bu dönemde çocuğa; yaptığın hatayı
bir düşün şeklindeki konuşmalar uygun olmaz. www.cocukgelisimi.net

Ahlaki gelişimi desteklemek için yapılabileceklerden bir başkası da
hikayelerden, filmlerden yararlanmaktır. İyi ile kötünün çarpışmasını
ve sonunda iyinin kazandığını göstermek çocuk için “iyiliği”,
“kötülüğü” somutlaştıracaktır. İyinin kazandığını görerek iyiliği
öğrenmesi kolaylaşacaktır. İyi ve güçlü masal kahramanlarıyla çocuklar
kendilerini özdeşleştirecekler, model alma yoluyla öğreneceklerdir. 

Özetle, çocuklar yetişkinlerden duyduklarını ve gördüklerini
öğrenirler. Dolayısıyla çocuklarımızın nasıl davranmasını istiyorsak
biz de öyle davranmalı, iyi davranışlarını farkedip ödüllendirmeli ve
onlara demokratik bir aile ortamı sunmalıyız. 

            www.cocukgelisimi.net

Yazar	Mesaj Konu Arama Konu Seçenekleri Yanıt Yaz Yeni Konu Oluştur Konuyu Yazdır Çeviri Konu
meryem Üye Profili Özel Mesaj Yolla Üyenin Mesajlarını Bul Arkadaş Listeme Ekle Altın Üye Ali İlber'in annesi Kayıt Tarihi: 12 Mar 2008 Konum: plates ile:)) Durum: Aktif Değil Puanlar: 3781	Konu: Çocuklarda Ahlak Gelişimi Gönderim Zamanı: 28 Ağu 2009 Saat 07:38
	Temel davranış biçimleri çocuklukta şekillenmeye başlar. Ahlak gelişimi ve buna bağlı davranışlar da çocukluk çağlarında kendini gösterir. Burada ailenin çocuğa yaklaşımı çok önemlidir. Özellikle 2–10 yaş arsındaki çocuklar otoritelerce belirtilen kuralları mutlak, sabit ve değişmez olarak algılar. Bu dönemde çocuk, ahlaki yargıları bakımından dışa bağlıdır. Ahlak gelişimi; doğru ve yanlışın belirlenmesinde geçerli olan prensip ve ilkelerin gelişimidir. Ahlakın üç farklı boyutundan söz etmek mümkündür: Bilişsel boyut, davranışsal boyut, duygusal boyut. Bilişsel boyut; neyin doğru neyin yanlış olduğunu belirleyen sosyal normların anlaşılması ve bunlarla ilgili bilgileri kapsar. Davranışsal boyut; ahlak kurallarına uyan ya da ters düşen davranışları ifade eder. Duygusal boyut ise; davranışlarımız hakkındaki duygularımızı ifade eder. Ahlak ve vicdan gelişimi konusunda bilim adamları tarafından çok farklı görüşler ileri sürülmüştür. Burada, Fransız Eğitimbilimci ve Psikolog Jean Piaget’in halen çok önemli bulunan görüşlerini örneklerle açıklamak istiyorum. Piaget, “Çocuğun Ahlaki Yargısı” adlı kitabında çocukların ahlaki davranış, tutum ve yargılarının kökenlerini klinik yöntemi kullanarak, kimi kısa hikayeleri çocukların sorgulamasına açarak, çocuğun sosyal kurallara gösterdiği saygı ve adalet anlayışını incelemiş ve zihinsel gelişime paralel olarak ortaya çıkan iki ayrı ahlaki dönemden söz etmiştir: Dışa bağlı ahlak dönemi, özerk ahlak dönemi. Dışa bağlı dönem 2–10 yaşlar arasını kapsar. Bu evredeki çocuk, otoritelerce belirtilen kuralları mutlak, sabit ve değişmez olarak algılar. Çocuk, ahlaki yargıları bakımından dışa bağlıdır. Kuralları çiğnemek veya değiştirmek yanlıştır. Bu dönemde çocuklar bir yanlışın ne kadar ciddi olduğuna o yanlışın yol açtığı zararın büyüklüğüne göre, olayın nesnel sonuçlarına bakarak yargıya varırlar. Yaklaşık 9–10 yaşlarından sonra özerk (bağımsız) ahlaki döneme girerler ve artık kuralların değişebileceğine inanırlar. Özerk dönemde çocuklar, karşılıklı anlaşma ve gereksinimlerle mevcut kuralların yeniden düzenlenebileceğini idrak edebilirler. www.cocukgelisimi.net AİLEYE ÖNERİLER • Her zaman unutulmaması gereken kurallar şunlardır; • Kurallar açık net, tutarlı ve sürekli olmalıdır. • Anne-babanın ruhsal durumuna göre kurallar şekil değiştirmemelidir. Aksi taktirde çocuğun davranışları da tutarsızlık gösterir. • Ceza; kesinlikle fiziksel şiddet, baskı, benlik algısını zedeleyici, bağırma şeklinde olmamalıdır. • Çocuğa ceza verilmesi gereken durum onun kasti olumsuz davranış göstermesi sonucu uygulanabilir. • En etkili ceza yöntemi çocuğun yaptığı hatanın çocuğa düzelttirilmesidir. • Karşısındaki kişinin duygularını anlayamazlar, çünkü bu dönemde somut algıları daha yoğundur. Bu yüzden bu dönemde çocuğa; yaptığın hatayı bir düşün şeklindeki konuşmalar uygun olmaz. www.cocukgelisimi.net Ahlaki gelişimi desteklemek için yapılabileceklerden bir başkası da hikayelerden, filmlerden yararlanmaktır. İyi ile kötünün çarpışmasını ve sonunda iyinin kazandığını göstermek çocuk için “iyiliği”, “kötülüğü” somutlaştıracaktır. İyinin kazandığını görerek iyiliği öğrenmesi kolaylaşacaktır. İyi ve güçlü masal kahramanlarıyla çocuklar kendilerini özdeşleştirecekler, model alma yoluyla öğreneceklerdir. Özetle, çocuklar yetişkinlerden duyduklarını ve gördüklerini öğrenirler. Dolayısıyla çocuklarımızın nasıl davranmasını istiyorsak biz de öyle davranmalı, iyi davranışlarını farkedip ödüllendirmeli ve onlara demokratik bir aile ortamı sunmalıyız. www.cocukgelisimi.net


superisi Üye Profili Özel Mesaj Yolla Üyenin Mesajlarını Bul Arkadaş Listeme Ekle Altın Üye Kayıt Tarihi: 01 Ara 2007 Konum: MANİSA Durum: Aktif Değil Puanlar: 3384	Gönderim Zamanı: 28 Ağu 2009 Saat 12:27
	Gerçekten bizler birer aynayız(anne-baba). Çocuklarımız bizlerden gördükleri şeyleri hayatına uyarlarlar. Onun için önce kendimizi düzeltmeliyiz. Bizler düzgün olursak inanın ki toplumda düzelir... Teşekkürler canım.
	ZÜLAL(Bookworm)

begumfunda Üye Profili Özel Mesaj Yolla Üyenin Mesajlarını Bul Arkadaş Listeme Ekle Altın Üye Kayıt Tarihi: 28 Nis 2008 Durum: Aktif Değil Puanlar: 3968	Gönderim Zamanı: 28 Ağu 2009 Saat 14:36
	cok tesekkürler canim emegine saglik