Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
KÖPRÜDEN GEÇERKEN
Prof. Dr.  ATİLLA BÜYÜKGEBİZ
Çocuk Sağlığı ve Çocuk Endokrinoloji Uzmanı
Yazı Boyutu:
Diyabetin oluşma sebepleri nelerdir?

Diyabet organizmanın karbohidratları iyi kullanamaması ile karakterize bir hastalıktır. Kan şekerinin iki kaynağı vardır; beslenme yolu ile alınan glukoz ve karaciğerdeki stoklardan kana geçen glukoz.

Kan şekerinin istenen düzeylerde tutulabilmesi için, karaciğerin şeker üretimi ve organların bu şekeri kullanabilmesi için etkili hormonlar vardır. Pankreasdan üretilen insulin kana geçerek, kan şekerini düşürür.  Diyabette ise; pankreas yeterince üretemediği için insulin eksikliği veya insülinin dokular üzerindeki yetersiz etkisi söz konusudur.

Erişkin tip diyabete kilo fazlalığı ve genetik yol açar ancak çocuklarda görülen diyabetin kesin sebebi belli değildir.

Tip 1 diyabet otoimmün bir hastalıktır, yani vucudun koruyucu hücrelerinden olan T lenfositlerinin bozukluğu söz konusudur. Bu bozukluk sonucunda tahrip edici hücreler pankreasın insulin salgılayan beta hücrelerine hücum eder. Bunlara otoantikor diyoruz. Tip 1 diyabette bu antikorların varlığı gösterilebilir. Burada başka önemli bir husus, tip 1 diyabetin diğer bazı otoimmün hastalıklarla da birlikte görülebildiğidir: Haşhimato tiroid hastalığı, böbrek üstü bezi hastalıkları, vitiligo gibi...

ANNE BABA DİYABETLİYSE...
Tip 1 diyabetin oluşmasına sebep olan faktörler vardır. Bunlardan ilki genetik yatkınlıktır. Tip 1 diyabetli tek yumurta ikizlerinden sağlam olanında hastalık görülme riski yüzde 50’dir. Tip 1 diyabetli anne babanın çocuklarında hastalık görülme riski yüzde 5 ‘dir.  Tip 2 diyabetlilerde ise, tek yumurta ikizlerinden birinde hastalık varsa diğerinde görülme riski yüzde 100’dür.

Tip1 diyabette bazı genlerdeki aminoasit yapıları, hastalığın görülme riskini arttırabilir. Ancak hastalığa sebep olan tek bir gen tanımlanamamıştır. Bu yüzden diyabet tek gen bozukluğunun sebep olduğu hastalıklardan farklıdır. Hastalığın oluşmasında çoklu genlerin rolü vardır. 

Tip 2 diyabette ise diyabetin çocuklara geçiş riski tip 1 diyabete göre daha fazladır. Bu risk aşırı kilolularda daha çok olduğu için, normal kiloda kalınması ve düzenli fiziksel aktivite yapılması önemlidir.

Kısaca toparlayacak olursak, bir kişide diyabet görülmesi sadece genetik yapı ile izah edilemez. Örneğin anne ve babasında diyabet olan bir çocuğun mutlaka diyabet olacağı doğru değildir. Kardeşi diyabetli bir çocuğun, ileride diyabetli olacağı söylenemez.

 

 


Copyright 2007-2024 ® NETATÖLYE - Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz.