DİL BOZUKLUĞU NEDİR?
İnme, kafa travması, dejeneretif hastalıklar gibi sebeplerle beyindeki dil merkezinde oluşan hasar sonucunda dil bozukluğu (afazi) oluşur. Afazi kişinin entellektüel seviyesini etkilemeden, söylenenleri anlamada, akıcı ve anlamlı konuşabilmede, okuma ve yazmada bozukluklara sebep olabilir. Afazinin türleri hasarın beyindeki yerine ve şiddetine göre farklılıklar gösterir. Dil ve Konuşma Bozuklukları Uzmanı Seda Atilla Şahin konuyla ilgili şu bilgileri verdi.
DİL BOZUKLUĞUNUN YOL AÇABİLECEĞİ ŞİKAYETLER:
• Konuşmada tutukluk, belli bazı kelimeler dışında konuşamama
• Gramersiz, telgrafik konuşma
• Konuşmanın akıcı, ancak içeriğin anlamsız olması
• Konuşurken kelimelerin yanlış telaffuz edilmesi (Örneğin: Bardak yerine bartak) veya benzer anlamlı bir kelime ile değiştirilmesi (Örneğin: Bardak yerine tabak)
• Adlandırmada güçlük çekme ve sık sık demek istenilen kelimeyi hatırlayamama
• Konuşulanları algılamada güçlük
• Daha önce söylenmiş bir kelimeyi uygunsuz olarak yineleme
• Okuduğunu algılamada güçlük
• Yazı yazmada güçlük, kelimelerin sık sık yanlış yazılması, cümle kuramama.
TEDAVİSİ NEDİR?
Dil ve konuşma terapisi, dil bozukluğunun rehabilitasyonunda büyük rol oynar. Afazi teşhisi konulduktan sonra, zaman kaybetmeden dil ve konuşma terapisine başlamak hastanın kazanımlarını hızlandırıp arttıracaktır. Özellikle ilk 6-12 ay hızlı bir gelişim olacağı için bu süre içinde terapi desteği almak çok yararlıdır. Dil ve konuşma bozuklukları uzmanı, afazi değerlendirmesi yapıp derecesini belirler ve kişinin ihtiyacına göre şekillendirilmiş terapi uygular. Grup terapisinde buna ek olarak ortak ihtiyaçları olan bireylerin sohbet yetenekleri üzerine çalışmalarına ve birbirlerine sosyal destek sağlamalarına fırsat verilir.
DİL BOZUKLUĞU BAŞKA İLETİŞİM BOZUKLUKLARI İLE BERABER GÖRÜLEBİLİR Mİ?
Hasarın lokasyonuna göre dizartri ve/veya apraksi gibi konuşma bozuklukları da afaziye eşlik edebilir. Dizartri ağız, yüz ve solunum sistemindeki kasların zayıflamasından ötürü kısık ses, güçsüz nefes ve sık sık dil sürçmesi gibi şikayetlere sebep olabilir. Apraksi ise konuşmayı oluşturan seslerin çıkarılma aşamasında oluşan sıralama ve motor planlama bozukluğuna denir. Kişi ne söylemek istediğini bilse de beyin kelimeleri oluşturan sesleri çıkarmak için gereken kas hareketlerini koordine etmekte zorlanır ve böylece istenilen kelime yerine ona benzeyen/benzemeyen başka bir sözcük söyleyebilir (ayakkabı yerine “atatabı” gibi). Dil ve konuşma bozuklukları uzmanı bu alanlarda da hastayı değerlendirip gerekli terapiyi uygular.
|
DİL BOZUKLUĞU OLAN YAKININIZ İLE NASIL İLETİŞİME GEÇMELİSİNİZ? |
|
|