Rahim ağzı kanseri, kadın kanserleri sıralamasında memeden
sonra en sık görülen kanser türü. Pap smear testinin amacı, rahim ağzı bölgesinde bulunan ufak bir
hücre değişiminin bile erken tanısını koyabilmek. Böylelikle kanser henüz oluşma aşamasında fark
edilebilir. Rahim ağzı kanserleri erken yakalandığında hem tedavisi çok daha kolay yapılabiliyor,
hem de iyileşme şansı çok daha yüksek olabiliyor. Testin başka bir avantajı da enfeksiyon varlığını
ve ileride kansere dönüşebilecek normal dışı hücreleri saptayabilmesi.
RAHİM
KANSERİYLE KARIŞTIRILMAMALI
Pap smear testi rahim ağzı kanserinin erken tanısı için
kullanılan bir tarama yöntemi. Ancak kesinlikle rahim değil, rahim ağzı kanseri olduğunun
altını çizmek gerekiyor. Rahim kanseri denildiğinde, rahmin daha üst kısımlarında oluşan kanser
çeşidi ifade ediliyor. Rahim bölgesi iki bölümden oluşuyor. Birincisi rahmin giriş kısmı olan ağzı,
diğeriyse rahmin gövde kısmı. Rahmin gövdesinin kanseri konusunda bu test yeterince bilgi vermiyor.
Rahmin ağız kısmı ise cilde benzer ince bir doku tabakasıyla örtülü. Bu dokuyu oluşturan hücreler
sürekli çoğalıyorlar. Bu çoğalma sırasında alt tabakayı oluşturan hücreler yavaşça rahim ağzı
yüzeyine doğru yer değiştirerek vajinaya dökülüyorlar. Bu çoğalma süresince bir şekilde değişiklik
olduğunda anormal hücreler oluşuyor. İşte bu anormal hücreler kansere dönüşebiliyor.
UYGULANIŞI ÇOK BASİT
PAP smear testi, kesinlikle cerrahi bir işlem
değil. İşlem çok basit bir uygulamayla yapılıyor. Jinekolojik muayene sırasında bir fırçanın
ya da tahta bir çubuğun rahim ağzı ve etrafındaki vajina dokusuna dokundurulmasıyla akıntıdan örnek
alınıyor. Takiben alınan hücre örnekleri lam adı verilen cama yayılarak, alınan hücreler,
incelenmesi için patolojiye yollanıyor. Rahim ağzında ve vajende bulunan hücreler aynı anda
alındığından, test birden fazla hastalık ortaya koyabiliyor. Yani, bu test sadece hücre değişimini
değil, aynı anda vajenin hormon durumunu, mikrobik hastalıkları da ortaya koyuyor.
PAP SMEAR TESTİ AĞRI YAPMAZ!
Kadınların bir çoğu smear testinin
ağrıya yol açtığını düşünüyor. Oysa bu testte örnek vajendeki akıntıdan alındığı için hiçbir ağrı
oluşmuyor ve özel bir alet gerekmiyor. Bu testi yapmak için vajinaya rahim ağzını gösteren spekulum
isimli özel bir alet kullanılıyor. Bazı kadınlarda pap bu alet rahatsızlık veya ağrı hissi uyandırsa
da işlemin kendisi can yakıcı değil.
NE SIKLIKLA YAPILMALI?
Pap smear
testinin cinsel yaşama adımını atmış her kadına uygulanması gerekiyor. Sağlıklı bir kadında rutin
jinekolojik muayene yılda bir kez öneriliyor. Ve kadının yaşı kaç olursa olsun, bu rutin muayenede
pap smear testinin de yapılması önem taşıyor. Ancak 3 tane peş peşe pap smear sonucu normal
bulunduğu takdirde, doktor hastaya 3 yılda bir tarama önerebilir. Ya da pap smear sonucunda normal
dışı veya riskli bir durum söz konusu ise yılda birden daha sık tarama da gerekebilir.
TESTİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Pap smear testi sonucunun normal bulunması,
hücrelerin normal görünümde olduğunu gösteriyor. Ancak enfeksiyon varlığında tedavi veriliyor ve
test bir süre sonra tekrar ediliyor. Sonuç anormal çıktığında ise ek testlere ihtiyaç duyuluyor.
Ancak pap smear testinin kesin tanı değil bir tarama testi olduğunu unutmamak gerekiyor. Bu nedenle
anormal çıkan bir pap smear sonucu her zaman kanser veya kanser öncesi durum anlamına gelmiyor. Test
sonucu olumsuz çıktığı takdirde genellikle bir kez daha tekrarlanıyor. Bulgular aynıysa, vajina ve
rahim ağzının kolposkopik muayenesini yapılıyor. Kolposkop adı verilen aletle ve genellikle
poliklinik şartlarında uygulanabilen bu muayenede rahim ağzı ve vajen adeta mikroskop
altındaymış gibi büyütülerek incelenebiliyor ve şüpheli yerlerden biyopsi alınıyor. Jinekolog,
sonuçlara göre bundan sonra yapılacaklar ve takibin nasıl olacağı konularında hastayı
bilgilendiriyor.
Pap smear testinden önce hastanın dikkat etmesi gereken
durumlar şöyle:
- Pap smear testinden önce vajina sabun veya benzeri maddelerle
yıkanmamalı.
- Kullanılıyorsa vajinal ovül (fitil) veya kremlerin kullanımı bırakılmalı.
-
İşlemden 1 gün önce cinsel ilişkiye girilmemeli.
- Mümkünse regl dönemlerinde pap smear testi
yapılmamalı.
|