0-3 yaş arasında bebek, annesi her ayrıldığında onun "bir
daha gelmeyeceği, yok olduğu" algısına kapılır. Bu da, onda ciddi boyutta gerginliğe neden olur.
Uyanıp annesini göremediğinde evde onu arar, ağlar, huzursuz olur. Uyku düzeni bozulur. Annesi
geldiğinde ondan ayrılmak istemez. Uykuları geç saatlere sarkar. Anneden ayrılmak istemez ve onunla
birlikte olduğu saatleri uzatır. Anneyle birlikte uyumak ister. Gece defalarca kalkar. Annesi onun
acıktığını ya da susadığını sanır. Fakat çocuk kendisine verilen suyu veya sütü bir yudum içtikten
ve hatta hiç içmeden annesini gördükten hemen sonra tekrar uykuya dalar. Bu davranışları yetennce
tatmin edilmiyor ya da herhangi başka bir sebeple annenin devamlılığından kaygı duyuyor ise bebek
anneyi taciz etmeye başlar.
ANNEYLE BİRLİKTE OLMA ÇABASI
ARTARSA...
Bebeğin anneyle birlikte olma talebi öyle boyuta ulaşır ki annenin günlük
yaşamı kabusa dönüşür. Bebek memeden ayrılmaz, annenin saçını tutmadan uyuyamaz, annenin telefonla
konuşmasına bile fırsat vermez, hiç olmadık yerde sebepsiz ağlar, hatta krize girer, elini ısırır,
başını yere vurur.
BEBEĞİNİZİ GERİ DÖNECEĞİNİZE İKNA EDİN
Anneler
de bu ilk zamanlardaki ayrılmalarda bebekleri kadar kaygılı ve stresli olurlar. Bebek özellikle 0-3
yaş döneminde annenin tüm kaygısını hisseder ve misliyle geri yansıtır. Burada özellikle çalışan
annenin yapması gereken, evden ayrılırken bebeğine tekrar geleceğini anlatması ve onu buna ikna
etmesidir. Ancak şüphesiz tüm bunları yaparken annenin de sakin ve ikna edici olması şarttır. Tabii
bu ikna yöntemi sözel olmayacaktır. Onuncu aydan büyük bebekler, obje devamlılığını kazanmıştır.
Yani oyuncağı yere düşse de düştüğü yere bakarak takip edebilir. O halde anne kendini objeleştirmek
suretiyle evden ayrılmalıdır. Bunun sağlanabilmesi için anne asla bebeğin arkasından ağlamasına
engel olmak amacıyla evden habersiz ayrılmamalıdır. Annenin gizlice evden aynlması halinde, belki
çocuk ağlamamış olur, ama annesinin yokluğunu fark ettiğinde çaresizce onu aramaya başlaması,
bebekte depresyona neden olabilir.
ONA KOKUNUZU BIRAKIN
Evden
ayrılırken annenin yapılabileceği ikinci hareketse, bebeğe kokusunu bırakmaktır. Yani, anne
kullanmış olduğu bir yastık kılıfı, gecelik ya da kendi kokusunu taşıyan benzer bir başka eşyasını
bebeğin yatağında bırakmalıdır. Evden ayrılırken bebeği her zaman yapmadığı, fakat sadece ayrılma ve
kavuşma durumunda başvuracağı belli bir davranışla sevmeli, saçını okşamalı ya da belli bir kelimeyi
ritmik sevecen bir sesle söyleyerek, onu severek ayrılmalı ve karşılaştıklarında yine aynı davranışı
tekrarlamalıdır.
ANNE EVDEN ÇIKARKEN BEBEK UYUYORSA...
Bebeğin
uykuda olduğu bir saatte evden ayrılınıyorsa. onun uyku saatlerini değiştirerek evden ayrılırken
bebeğin uyanık olmasını sağlamalıdır. Eğer bebeğin uyku saatlerini değiştirmek mümkün olmuyor ya da
anne çok erken saatlerde evden ayrılıyorsa, bebeğinden aynlma ve kavuşma davranışlannı bebek uykuya
dalarken tekrarlamalıdır.
Çocuğun biraz daha büyümesi ile birlikle anne evden her ayrılışında,
aralarında "sır" olan bir objeyi ona bırakmalıdır. Bu bir oyuncak, bir eşarp olabilir. Anne
bebeğinden ayrılırken söz konusu objeyi ona sanki aralarındaki çok önemli bir sırmış gibi bırakmalı
ve onu saklamasını istemelidir. Eve geldiğinde ilk iş, o objeyi sormak olmalı ve bebeğinden onu yine
mimikler ve ses tonlamalan ile abartılmış bir gizlilik içinde geri istemelidir. Bir sonraki ayrılık
anında tekrar transfer obje bebeğe bırakılmak üzere anne ve bebeğin aralarında sır olan bir yere
kaldırılmalıdır.
|