PREMATÜRE BEBEK HAKKINDA HER ŞEY

PREMATÜRE BEBEK KİMDİR?

PREMATÜRE BEBEK KİMDİR?

Yenidoğan bebeğin hassasiyetini beşle çarpıp onla toplasak da prematüre bebeğin durumunu anlatmak mümkün olmaz. Normalde bağışıklığı oldukça düşük olan yenidoğanın bir de prematüre olduğunu düşünürsek üzerine ne kadar çok titrememiz gerektiğini anlarız. Türkiye’de her yıl 100 bin prematüre bebek doğuyor. Prof. Dr. İpek Akman’ın yazdığı “Sevgiyle Büyü Prematüre Bebek” kitabı, prematüre bebeği ve yaşayacağı olası sorunları tanımanın yollarını anlatıyor. İşte, Prof. Dr. Akman’dan prematüre bebeğe özel bilgiler…

Türkiye’de yenidoğan uzmanı ve yoğun bakım hemşiresi sayısı, tavsiye edilenin çok altında. Bu durum, bebek ölümlerinin artmasını olumsuz yönde etkiliyor. Bebeğin doğumu, yoğun bakım ünitesinde geçen günler, taburcu olduktan sonraki süreç, aileler için yıpratıcı olabiliyor.

10 BEBEKTEN 1’İ PREMATÜRE
Normal hamilelik süreci, son adetin başlangıç gününden sonra 208 gün ya da 40 hafta. Eğer doğum 37’nci haftadan önce gerçekleşirse, prematüre doğum olarak adlandırılıyor. Tüm hamileliklerin yüzde 10’u prematüre doğumla sonuçlanıyor. Bu doğumlar, yenidoğan ölümlerin yüzde 70’inden sorumlu.

TAM TEŞEKKÜLLÜ HASTANELER HAYAT KURTARIYOR!
Prematüre bebeğin solunum sistemi, beyindeki sinir hücreleri, nefes alış verişini düzenleyen merkez, sindirim ve bağışıklık sistemleri tam olarak olgunlaşmıyor. Yoğun bakım ünitesindeki tedavilerde bu organların gelişimi sağlanmaya çalışılıyor. Bu kritik dönemdeki bakım, tam teşekküllü bir hastanede sağlanmadığı takdirde körlük, sağırlık, hareket bozuklukları, zekâ ve algılama sorunları yaşanabiliyor.

Yaşam şansının belirlenmesinde gebelik haftası büyük önem taşıyor. Son 20 yılda bu alandaki ilerlemelerle önceleri 28 hafta olan dış ortamda yaşayabilme sınırı, 23 haftaya düşürüldü. 23 haftanın altında gerçekleşen doğumlarda yaşama şansı yüzde 5’in altında olan bebeklerde nörolojik özür riski oldukça yüksek.

GEBELİK HAFTASINA GÖRE YAŞAMA ŞANSI
23’üncü hafta:   Yüzde 10-20
24’üncü hafta:   Yüzde 30-40
25’inci hafta:     Yüzde 50-60
26-27’nci hafta: Yüzde 80
28’inci hafta:     Yüzde 90-95
30’uncu hafta:. Yüzde 95

DOĞUM AĞIRLIĞINA GÖRE YAŞAMA ŞANSI
                            ABD                       TÜRKİYE
500-700 gr.         Yüzde 50-60           Yüzde 15-30
751-1000 gr.       Yüzde 80-90           Yüzde 50-70
1000-1500 gr.     Yüzde 90-95           Yüzde 80-95
1500-2000 gr.     Yüzde 95                Yüzde 95

YENİDOĞAN UZMANI YETERSİZ
Amerikan Pediatri Akademisi, her bin canlı doğum için bir yoğun bakım ünitesi ve her 2 bin 500 doğum için bir neonatolog (yenidoğan uzmanı) bulunması gerektiğini belirtiyor. Bu durumda ülkemizde en az bin 300 yoğun bakım ve 500 neonatolog olması gerekirken maalesef uzman sayısı, 100’ü geçmiyor. Ayrıca yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde her 2 bebeğe 1 hemşirenin bakması öneriliyor. Ancak Türkiye’de yoğun bakım hemşire sayısı oldukça az. Bu eksikler, yenidoğan ölüm oranlarını arttırıyor.

PREMATÜRE DOĞUM ÖNLENEBİLİR Mİ?
Yüksek riskli gebeliklerde düzenli takip ve risk faktörüne uygun tedavi yaklaşımlarıyla gebelik süresi uzatılarak fetüsün gelişmesi için zaman kazanılabiliyor. Enfeksiyon tedavisi, cinsel aktivite kısıtlaması ve yatak istirahati önlemlerden bazıları. Anne adayının tansiyon, nabız ve kalp atışları da takip altında olmalı.

RİSK FAKTÖRLERİ
* Anne yaşının 18’den küçük, 35’ten büyük olması.
* Annede yüksek tansiyon, diyabet ve enfeksiyon olması.
* Çoğul gebelik.
* Rahimdeki sorunlar.
* Plasenta sorunları.
* Bebeğin sıvı kesesindeki sıvı miktarının az olması.
* Annenin daha önce prematüre doğum yapmış olması.
* Annenin sigara ve alkol kullanması.

PSİKOLOJİK YARDIM
Prematüre bebeklerin uzun süre yoğun bakımda kalmaları gerekebiliyor. Bebek ne kadar erken doğduysa ve doğum ağırlığı ne kadar küçükse bu süre o kadar uzun oluyor. Anne babayla bebeğin uzun süre ayrı kalmaları, tıbbi sorunlar ve bebeği kaybetme korkusu nedeniyle bu dönem psikolojik açıdan çok yıpratıcı geçebiliyor. Ailelerin bu dönemde profesyonel yardım almalarında fayda var.

BU YAZI DİZİSİNİN DİĞER BAŞLIKLARI İÇİN TIKLAYINIZ