* Mucizevi tek besin olan anne sütünün, annenin süt vermesine engel bir sağlık problemi yoksa, bebeğin gelişim takibi yapılarak en az 6 ay tek başına ve 2 yaşına kadar da besin desteği olarak, mutlaka verilmesi önerilir.
* Anne sütü, bebeğin fiziksel ve ruhsal gelişimi için son derece önemlidir. Bu önemli dönemde bebeğin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için çok önemli olan anne sütünün miktarı, kalitesi ve annenin besin depolarının dengesi için annenin yeterli ve dengeli beslenmeye çok dikkat etmesi gereklidir.
* Emzirme sürecinde normal ihtiyaca ek olarak gereken enerji, mutlaka tüm besin gruplarından yeterli ve dengeli miktarlarda eklemeler yapılarak sağlanmalıdır.
* Emzirme sırasında bebek için üretilen sütün, bir kısmı annenin tükettiklerinden, bir kısmı da, hamilelik döneminde oluşturulan depolardan karşılanır. Annenin depolarının kullanımı nedeniyle anne emziklilik döneminde kilo verir.
• Anneler hem bu depolarını dengede tutmak, hem de süt verimi için yeterli ve dengeli beslenmelidir.Yoksa depolarını kullanmak zorunda kalacağı için, süt verimi azalabilir ve/veya sağlığı bozulabilir.
Gerekli mineraller:
Emziklilik döneminde yaşlara göre vitamin gereksinmeleri**
Enerji / Besin Ögeleri |
18 yaş |
19-30 yaş |
30 yaş |
Enerji (kal/gün) : Metabolizma ölçümü ve enerji harcamasına göre değişir. | |||
Sıvı tüketimi : Tüm gruplarda | |||
A vitamini (mcg/gün) 1200 1300 1300 | |||
D vitamini (mcg/gün) 10 10 10 | |||
E vitamini (mg/gün) 19 19 19 | |||
K vitamini (mcg/gün) 75 90 90 | |||
C vitamini (mg/gün) 115 120 120 | |||
B1 vitamini (mg/gün) 1.4 1.4 1.4 | |||
B2 vitamini (mg/gün) 1.6 1.6 1.6 | |||
Niasin (mg/gün) 17 17 17 | |||
B6 vitamini (mg/gün) 2.0 2.0 2.0 | |||
Folik asit (mcg/gün) 500 500 500 | |||
B12 vit (mcg/gün) 2.4 2.6 2.8 |
** Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi 2004
ENERJİ: Hamilelikte olduğu gibi emziklilikte de, enerjiye karar vermek için, metabolizma hızı nefes alıp-verme ile ölçülmelidir. Formülle hesaplanan metabolizma hızı kişiye özel olmayacağı için, ölçüme göre karar vermek çok sağlıklı olacaktır.
SIVI: Yeterli süt üretimi, günde 700-800 ml. süt anlamına gelir. Bunu sağlayabilmek için, yeterli ve dengeli beslenmeyle beraber, bir diğer önemli unsur yeterli sıvı tüketimidir. Emzirme sürecinde 8-12 bardak, 2-3 litre sıvı alınmalı, bunun 2 litresi su, geri kalanı da, sütten, bitki ve meyve çaylarından (rezene, ısırgan, ıhlamur, nane vb.), şekersiz kuru veya taze meyve kompostosu, tüketilen ayran, çorba gibi sıvılardan oluşmalıdır.
YAĞLAR: Emziklilik döneminde tüketilen doymamış yağlar, anne sütünün doymamış yağ miktarını arttırdığı araştırmalarla gösterilmiştir. Bu nedenle sağlıklı yağ tüketimi anne ve bebek sağlığı için oldukça önemlidir.
VİTAMİNLER: Emzikli annelerde bazı vitamin yetersizlikleri rapor edilmiştir. Özellikle B grubu vitaminleri B1, B2, B6, Niasin, B12, Folik Asit vitaminlerine çok dikkat edilmelidir.
- Bazı besinlerin 100 gramlarının ortalama Folik Asit değerleri (mcg / 100g)
BESİN |
FOLİK ASİT (mcg) |
Buğday tanesi |
49 |
Pirinç (kabuksuz) |
16 |
Ekmek (tam buğday) |
30 |
Ceviz |
77 |
Badem |
45 |
Mercimek |
107 |
Kuru fasulye |
125 |
Ispanak |
75 |
Karnabahar |
22 |
Lahana |
32 |
- Bazı Besinlerin 100 gramlarının ortalama B12 vitamin değerleri (mcg / 100g)
BESİN |
B12 Vitamini (mcg) |
Et |
2.0 - 8.0 |
Süt |
0.1- 0.6 |
Peynir |
1.2 - 3.6 |
Balık |
2.0 - 8.0 |
Bazı besinlerin 100 gramlarının ortalama A vitamini değerleri ( IU / 100g)
BESİN |
A Vitamini (IU) |
Havuç |
10000 |
Kayısı |
2000 |
Yumurta |
1000 |
Ispanak |
8000 |
Bazı besinlerin ortalama C vitamini değerleri
BESİN |
ÖLÇÜ |
C VİTAMİNİ (mg) |
Yeşil sivri biber |
3-5 adet |
100 |
Karnabahar |
6-8 yemek kaşığı |
80 |
Ispanak |
6-8 yemek kaşığı |
50 |
Çilek |
1/2 su bardağı ( 100 ml. ) |
70 |
Portakal |
1 orta boy |
50 |
Mandalina |
1 orta boy |
30 |
Greyfurt |
1 orta boy |
43 |
Kiraz, vişne |
1/2 su bardağı ( 100 ml. ) |
15 |
Domates |
1 orta boy |
23 |
Şeftali |
1 orta boy |
28 |
Kuru Soğan |
1orta boy |
10 |
Salatalık |
1 küçük boy |
14 |
* Vitamin eksiklikleri gibi, fazlalıkları da sağlık problemlerine neden olabilir. Yüksek konsantrasyonlarda vitamin ilaçları, mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
KİLO KONTROLÜ
Emziklilik döneminde, metabolizma hızına uygun beslenildiğinde, zaten etkin bir şekilde kilo kontrolü sağlanacaktır. Bu nedenle, çok düşük kalorili, ağır kısıtlamaları olan zayıflama diyeti yapılmamalıdır.
* Anneler eski vücut ağırlıklarına dönmek için acele etmemelidirler. 6 ay veya daha fazla sürebilir. Eğer emzirme sürdürülüyorsa, kilo verme hızı daha fazla olacaktır.
* Gebelikte çok aşırı kilo alınmışsa ayda ortalama 2, en fazla 3-4 kilo vermek normaldir. 4-5 kilonun üzerinde kilo kayıpları sağlık için tehlikeli olabilmektedir.
* Lohusalarda çok katı zayıflama diyeti uygulamak yerine, yağlı ve şekerli besinlerin aşırı tüketimi dengelenmeli, ihtiyaç olan besinlerin tüketilmesi desteklenmelidir.
*** Emzirmenin anne ve bebeğe sayısız faydaları bulunmaktadır. Bu faydalar da yine diğer yazımda yer alacaktır.
TATLI: Emziklilik döneminde yapılan önemli bir hata ağır şerbetli tatlıların, şekerli kompostoların tüketilmesidir. Şekerli yiyeceklerin süt yaptığına yönelik yanlış inanç, tüketilmelerinin ardından, su içme ihtiyacını arttırmaları nedeniyle oluşmuştur. Bu nedenle kilo almamak ve yeterli sıvı tüketimini sağlamak için yeterli miktarda fakat şekersiz sıvı almalıdır.
Sahip olduğunuz minik mucizeyi, “Mucizevi Tek Besin = Anne Sütü” yle besleyin.
|