TÖRE CİNAYETLERİNE GİYDİRİLEN İNTİHAR ELBİSESİ

Töre ve namus cinayetlerinin yerini intihar aldı. Cezalar arttıkça töre cinayetleri karşı tarafı intihara zorlayarak ya da cinayete intihar süsü verilerek işleniyor. Üstelik bunu kanıtlamak çok zor...

Özellikle Doğu bölgelerinde yaygın olan kadın intiharının altında töre ve namus cinayetleri yatıyor. Bu bölgedeki yüksek intihar oranlarında dikkat çeken bir diğer ayrıntı ise intihar eden kadın sayısının erkeklerin 2 katı olduğu.

Dicle Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Aytekin Sır, intihara sürükleme veya olaya intihar görünümü vermenin de söz konusu olabileceğini belirterek şunları söyledi:
“Kişi zehirli buğdaydan ekmek yapıyor, ondan sonra onu kadına yediriyor. Kadın fare zehiri içmiş diye hastaneye gönderiliyor. Bunların kurtarılma şansı olmuyor. Başka yöntemde de kadına “al namusunu temizle” diyorlar. Bu işi kadına bırakıyorlar. Kadın psikolojik olarak intihara hazırlanıyor. Kadına kötü davranıyorlar, baskı kuruyorlar. Kadın psikolojik baskıya dayanamayarak intihar edebiliyor. Bunların ortaya çıkması çok zor. Çünkü kanıt yok. Özellikle kadınlara ait intihar vakalarının çok daha titizlikle incelenmesi gerekiyor.”

KADIN İNTİHARA ZORLANIYOR!
Dicle Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Başkanı Doç. Dr. Rüstem Erkan ise konuyla ilgili şu bilgileri verdi:
“2000-2001 yılları arasında Batman’daki kadın intiharları üzerine araştırma yaptığımız zaman şüpheli bazı intihar vakalarını bulduk, daha sonra aydınlanan bu intiharların, intihar değil de cinayet olduğu tespit edildi.

Yüksekten atma, öldürüp intihar süsü verme, bir de intihara zorlananlar var. En önemli olanı intihara zorlananlar... Herhangi bir nedenden dolayı özellikle bekaret, namus gibi meselelerde bunlar ortaya çıkıyor.

Kadına diyorlar ki; “Sen intihar et”. Aileden biri suç işlemesin diye o işi kişinin kendisine yaptırıyorlar. İntihara zorlananlar var. Bu tür olayların özellikle kırsal kesimde üzerinin kapatılması çok daha kolay. Bölgede genç kız ve kadın intiharının yüksek olmasının nedeninin altında eşi, ebeveynler tarafından intihara zorlanma gibi bir durum da var. Sadece intihar edeceksin demek de değil. Kadının artık yaşamdan bıktıracak duruma getirilmesi, başka çıkış bulmaması söz konusu; iyice kuşatarak da kadın intihara sürükleniyor. Örneğin, kadını evden dışarı çıkarmıyor, bir yere hapsediyor, sürekli kilitli tutuyorsa bu tür yollarla da kadınlar intihara sürükleniyor. Bunların ortaya çıkması çok zor ve kayıtlara intihar olarak geçiyor. Aile tarafından öldürülerek intihar süsü verilen olaylar da var. Onların bir kısmı aydınlanıyor. Ama baskıyla intihara sürüklediği zaman kayıtlara intihar olarak geçiyor. Bunun maddi bir delili yok.

Töre ve namus cinayetlerinin önüne geçmek için toplumsal yapının değişmesi gerek. Kadın ve ailenin üzerindeki kontrol, geniş bir çevrenin kontrolü ve geniş bir çevrenin sorunu olarak görülüyor, bu nedenle işler bu noktaya getirililiyor.”

ÇÖZÜM ÇEKİRDEK AİLE YAPISI VE BİREYSELLEŞMEK
Çekirdek aile yapısı ve bireyleşmeyle bu sorunun giderilebileceğini belirten Erkan, bir kişinin davranışında bütün aşiretin sorumlu olması, karar alma mekanizmalarına bütün aşiretin girmesinin kadına yönelik baskıyı arttırdığını, aileler çekirdek aile yapısına dönüştükçe baskının ve kontrol mekanizmasının da azalacağını sözlerine ekledi ve konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Kadınların talebi yükselmiş. Değişmek isteyen, başka türlü yaşamak isteyen bir kadın var. Aynı zamanda da çok sert bir geleneksel yapı ile karşılaşıyor. Bu geleneksel yapı kırmaya çalışan bir yapı var. Bunu kırmaya çalışınca sert bir duvarla karşılaşıyor. Böyle olunca bu tür sorunlar ortaya çıkıyor. Ama değişim eğilimi yüksek.”

GERÇEĞİN ORTAYA ÇIKMASI ÇOK ZOR
Diyarbakır Barosu Kadın Komisyonu Başkanı Zeynep Atlı Alar ise özellikle intihara sürüklenen kadınlar konusunda olayın gerçek yüzünü öğrenemediklerini, bu tür olayların yargı boyutuyla ilgilendiklerini, bu tür vakaların şekil değiştirerek karşılarına çıktığını söyledi.

Genellikle bu tür olayların aile içi olduğu ve ailenin fail ile aynı görüş içerisinde olduğunu anlatan Alar, “Bunun sebebini bizim bilmemiz çok zor oluyor. Bunlar planlanarak yapılıyor. Kaza veya intihar süsü veriliyor. Ama bu gerçeğin ortaya çıkması aile içi ve namus sorunu olduğu için çok zor oluyor” dedi.