Tıpta yüksek ateş ya da hipertermi olarak bilinen durum,
vücut ısısının normal değerler üzerine çıkmasını ifade ediyor. Normal vücut ısısı 36-37 derece
arasında seyreder. 37 derecenin üzeri durumlar yüksek ateş olarak kabul ediliyor. Ateş yükselmesi
vücutta oluşan normal dışı bir durumun ilk belirtisi olup, vücut savunma mekanizmalarının faaliyete
geçtiğini bize bildiriyor. Hamile kadınlarda normal vücut ısısı hamile olmayanlarla aynıdır. Tek
fark yüksek hormon seviyeleri ve vücut direncindeki düşüklük nedeni ile hamile kadınlarda yüksek
ateşin daha kolay ortaya çıkması ve etkilerinin de çok önemli olmasıdır.
HAMİLELİKTE
YÜKSEK ATEŞİN NEDENLERİ
1) Enfeksiyon nedeni ile ortaya çıkan yüksek
ateşler:
Gebelikte en sık görülen enfeksiyonlar, gribal enfeksiyonlar, akut üst solunum yolu
enfeksiyonları ve üriner (idrar yolları) enfeksiyonlarıdır.
2)
Enfeksiyon dışı nedenlerle ortaya çıkan yüksek ateşler:
Bu grupta da yüksek ısıya uzun
süre maruz kalmak (hamam, sauna, güneş çarpması) ve alerjik reaksiyonlar ve gıda zehirlenmeleri
sayılabilir.
YÜKSEK ATEŞİN HAMİLELİKTEKİ ZARARLI ETKİLERİ
Yüksek ateşin hamilelikteki olumsuz etkileri, ateş
oluştuğundaki gebelik yaşı ve ateşin yükseklik derecesi ve süresi ile ilgili. Yüksek ateşin zararlı
etkilerinin genellikle 39.derecenin üzerinde ortaya çıktığı biliniyor.
1) İlk üç aydaki
zararlı etkiler: İlk üç ay yüksek ateşin hamilelikte en tehlikeli olduğu ve en çok hasar
oluşturduğu dönemdir. Bu dönemde organ oluşumları devam etmekte olduğundan ateşin olumsuz etkileri
fazladır. Başlıca olumsuz etkiler:
a) Düşük riskinin artması.
b) Nöral tüp
defektleri denen sinir sistemi oluşum kusurları: Sinir sistemi oluşumu 3-8 haftalar arasında
tamamlanıyor. Bu süre içinde yüksek ateşe maruz kalan gebelerde sinir sisteminin açık kalması ve
merkezi sinir sistemi kusurları 3 kat daha fazla oluşuyor.
c) Baş gelişim
anomalileri (Mikrosefali).
d) Göz, damak, çene anomalileri.
e) Kalp kapak anomalileri, sol kalbin gelişme geriliği.
f) Kol ve bacak
anomalileri.
g) Zeka geriliği.
2) İkinci üç aydaki zararlı
etkiler: Yüksek ateşin en az zarar verdiği gebelik dönemidir. Az sayıda erken doğum ve su kesesi
erken açılması rapor edilmiştir.
3) Son üç aydaki zararlı etkiler: Bu dönemde yüksek
ateşin en sık neden olduğu sorun su kesesi erken açılması ve bazı enfeksiyonların yol açtığı
Korioamnionitis denen amnion suyunun iltihaplanması durumu. Bu durum hem anne hem de bebek hayatını
tehdit eden son derece ciddi bir hastalıktır. Yüksek ateş doğum ağrılarının erken başlamasına da
sebep olabilir.
ÖNCELİKLE YÜKSEK ATEŞE NEDEN OLAN FAKTÖRÜ ORTADAN KALDIRMAK
GEREKİYOR
Hamilelikteki yüksek ateşin tedavisindeki asıl amaç ateşin düşürülmesi ile birlikte
ateşe neden olan faktörün ortadan kaldırılmasıdır. Ateş nedeni enfeksiyon ise bakteriolojik
çalışmalarla (kültür, antibiogram) etken mikroorganizma tespit edilip uygun ve gebeliğe zararsız
antibiotiklerle (Örneğin:Penisilin ve ampisillin grubu gibi) enfeksiyon tedavi
edilmelidir.
Ateşin düşürülmesi için ılık duşlar, soğuk kompresler ve Parasetamol grubu ateş
düşürücü ilaçlar kullanılabilir.
Ateş nedeni enfeksiyon dışı faktörler ise bunlardan
uzaklaşmak yeterlidir. (Sıcak ortamlardan uzaklaşmak, alerjik yiyecekleri tüketmemek
gibi.)
GEBELERİN ENFEKSİYON RİSKİNDEN KAÇINMASI ŞART!
Korunma tedbirlerinin başında
gebelerin enfeksiyon riskinden kaçınmaları geliyor. Özellikle hasta olan ortamlara girmemeleri,
kalabalık yerlerde maske takmaları gerekiyor.
Vücut direncini artırmak için hamilelerin dengeli
beslenmeleri, gerektiğinde multivitamin kullanmaları son derece önemlidir.
Hamilelerin ayrıca
sıcak hamam, sauna, sıcak küvette banyo gibi ortamlardan kaçınmaları ve güneşte fazla kalmamaları
gerekiyor. Sıcak günlerde ve ortamlarda hamilelerin çok su içmesi şart.
|