ÜYE OL | ŞİFREMİ UNUTTUM

Benler bazen güzelliğin simgesi olarak görülürler. Ancak masum sandığınız şekil değiştiren ve çoğalan benler ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilirler. Dermatoloji Uzmanı Dr. Gökhan Okan; çocuklardaki ben oluşumuna dikkat edilmesi ve çocukların özellikle güneşten korunması gerektiğini belirterek ailelere uyarılarda bulundu.

Yaz mevsiminin gelip sıcakların artmasıyla beraber güneşin zararlı olan UV ışınlarının yeryüzüne ulaşma yoğunluğu da artıyor. Ozondaki delinme, güneşin cildimize vermiş olduğu zararlı etkileri arttırıyor. Cilt lekeleri, ciltteki çizgilenmeler, mevcut benlerdeki değişiklikler, yeni ben oluşumu ve cilt kanseri gelişimine zemin hazırlama gibi sonuçların hepsi güneşin vermiş olduğu tahribatlardır.

Benler; melanosit denilen renk hücrelerinin oluşturduğu yapılardır. Çoğu kişide sayıları 1 ila 40 arasında değişmektedir. Vücudun her yerinde gözlenebilirler. Bir kısmı doğuştan, bir kısmı ise sonradan ortaya çıkarlar. Ciltle aynı hizada olabilecekleri gibi deriden kabarık, üstünde kıl gelişen formlarda bulunabilirler. Kişide ben gelişeceği doğumdan önce planlanmıştır, çoğu da ilk 20 sene içinde gelişir.

Güneş ışınları benler üzerinde önemli etkiye sahiptir. Mevcut benlerin değişimine neden olabileceği gibi, yeni ben çıkmasına da neden olabilir. Hayat boyu alınacak UV dozunun yüzde 80’i yaşamın ilk 18 yılı içinde alınır. Bu nedenle bebek, çocuk ve gençlerin güneşten korunmaları hayati açıdan önem taşır.

DÜZENSİZ ŞEKİLLİ VE BÜYÜK BENLERE DİKKAT!
Sonradan gelişen benler içinde displastik ya da atipik dediğimiz ben çeşidi, diğer benlerden farklıdır. Atipik benler; genellikle düzensiz şekilli, asimetrik görünümlü, farklı renkler içerip, büyüktürler. Ergenlik çağında görülmeye başlayıp, en sık sırt ve bacaklarda bulunurlar. Atipik ben mevcudiyeti, melanom dediğimiz cilt kanseri riskini arttırmaktadır. Tek bir atipik ben bulunması durumunda melanom riski az olmasına karşın, birden fazla atipik bende melanom riski artmaktadır. Melanom cilt kanserleri içerisinde en tehlikelisidir ve tüm dünyada görülme sıklığı artmaktadır.  

AÇIK TENLİLER RİSK ALTINDA
Melanom gelişmesinde kalıtımın da etkisi vardır. Açık tenli olmak, vücutta 50’den fazla bene sahip olmak, çocukluk çağında ciddi güneş yanıkları geçirmek, atipik benlere sahip olmak ve ailede melanom olan bireylerin bulunması melanom açısından risk oluşturur.

Melanom; erkeklerde en sık sırtta, kadınlarda ise bacaklarda yerleşir. Melanom,yüzde 30 mevcut benden, yüzde 70 normal ciltten gelişir. Benler arasında doğumsal büyük benler ve atipik benlerin melanoma dönüşme riski, diğer ben çeşitlerine göre daha fazladır.

ŞEKİLSİZ VE BÜYÜK BENLERE DİKKAT!
Benlerin incelenmesinde klinik muayenenin yanı sıra benin büyütülerek görünmesini sağlayan dermatoskop isimli cihazdan da faydalanılır. Muayene ve dermatoskopik inceleme sonrasında şüpheli ben saptanırsa cerrahi olarak o ben uzaklaştırılır ve patolojik incelemeye gönderilir. Benlerin uzaklaştırılması, ben açısından risk teşkil etmez. Hasta, bende bulunan riske göre, 3 ila 12 ay arasındaki periyotlarla takip edilir.

ÇOCUKLARA EN AZ 30 FAKTÖRLÜ KORUYUCU Çocuğun sağlığı için öncelikli olarak güneş koruyucunun önemini kavramak gerekir. En az 30 faktörlü güneş koruyucular, dışarı çıkılmadan 20 dakika önce sürülmeli ve her 2 saatte bir tekrarlanmalıdır. Özellikle çocuklarda güneş koruyucu kullanımına önem verilmelidir. 6 aylıktan itibaren koruyucu kullanmasına başlanmalıdır. Güneş koruyucu kullanırken kulaklar, ayak sırtı ve enseye sürmeye dikkat edilmelidir. Geniş şapka ve güneş gözlüğü kullanımına önem verilmelidir. Güneşin yoğun olduğu 10.00 ila 16.00 saatleri arasında zorunlu olmadıkça dışarıda bulunmamaya özen gösterilmelidir. BENLER BÜYÜRSE VE KANARSA DERHAL DOKTORA GÖTÜRÜN Mevcut benlerinin şekillerinde değişiklik, büyüme, kanama ve sertlik hissettiğiniz zaman vakit kaybetmeden bir cilt hastalıkları uzmanına başvurun. GÜNEŞ YANIĞI GEÇİRDİYSE BENLERİ TAKİBE ALIN Çocukluk çağında ciddi güneş yanığı geçirilmesinin çok sayıda atipik ve normal ben gelişimine neden olduğu ispatladığından dolayı, güneş koruyucunun önemi bir kat daha artar.