Çocuklarımız yollarda telef oluyor!
HER ARABANIN BİR OTO KOLTUĞU OLMALI!

KANUN NE DİYOR?
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 150. maddesine göre, araçlarda 135 santimetreden kısa ve 36 kilogramın altındaki çocuklarda, ağırlığına uygun çocuk bağlama sistemlerinin kullanılması 1 Haziran 2010 tarihinden itibaren zorunlu hale geldi. Bu uygulamayı yerine getirmeyerek oto koltuğu bulundurmama cezası ise 62 TL. Bu kanuna göre; 13 kg’dan hafif çocuklar bebek koltuğu, 9 ila 18 kg arasındaki çocuklar çocuk araç koltuğu, 15 kg’dan ağır çocuklar araç içi yükseltici koltuk kullanmalılar.

Bu uygulama ile çocukların daha güvenli seyahat etmesi ve muhtemel kazalarda ölüm ve yaralanmaların önüne geçilmesi hedefleniyor. Trafik yönetmeliği ile birlikte denetimlerin artması ve cezaların kesilmesi; ebeveynlerin ise çocuk oto koltuğu kullanmak konusunda bilinçlenmesi çok önemli.

Ülkemizde yılda ortalama 40-45 bin oto koltuğu satılıyor. Türkiye’de her yıl 1 milyon 200 bin bebeğin dünyaya geldiği dikkate alındığında, oto koltuğu kullanım oranının sadece yüzde 3 ile 4 arasında. Bu durumda ülkemizde 8 milyon civarında çocuk oto koltuğu kullanmadan güvensiz bir şekilde trafikte yolculuk ederek her an ölümle burun buruna geliyor. Yapılan çalışmalar; saatte 95 km’den az hızla giderken meydana gelen çarpışmalarda çocuk oto koltuğu kullananlarda ölüm olayına rastlanmadığı, ancak oto koltuksuz 20 km’de bile ölümcül yaralanmalar olduğunu söylüyor. Çocuk oto koltuğu kullanılmadığında bir çocuk veya bebek 50 km. hızla sabit bir yere çarptığında göğsünün, kafasının çarpma olasılığı çok yüksek. Oto koltuksuz yolculuk eden bir çocuk kokpite çarpabilir, boynu kırılabilir ve arabadan fırlayarak hayatını kaybedebilir. Oysa çocuk oto koltuğunun ölümle sonuçlanabilecek trafik kazalarında bebek ve çocuk ölümlerini en az yüzde 60 civarında azalttığı bilimsel çalışmalar sonucunda kanıtlanmış durumda.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR:
- Koltuğun çocuğunuzun yaşına uygun olmasına özen gösterin.
- Oto koltuğunu arabaya doğru biçimde yerleştirmek için kullanım kılavuzundaki talimatları iyice okuyun.
- Alacağınız oto koltuğunun arabanızın koltuğuyla uyumlu olup olmadığını kontrol edin.
- Oto koltuğunuzun test edilmiş ve standartlara uygun olmasına dikkat edin.
- Her araba yolculuğundan önce oto koltuğunun iyi bir şekilde yerleşip yerleşmediğinden emin olun.
- 6 yıldan daha eski bir oto koltuğunu değiştirin. 10 yıl ve daha fazla eski olanlarını kullanmayın.
- Araba hareket halindeyken bebeğinizi koltuktan çıkarmaya çalışmayın.
- En az 1 yaşına kadar ve 9 kiloya ulaşıncaya kadar bebeğinizi yüzü arkaya dönük biçimde 45 derecelik açıyla oturtun.
- 5 nokta kemer sistemi en iyi korumayı sağlar, çünkü kemerler bebeği hem omuzlarından, hem de kalçasından tutacak şekilde kavrar. Kemer en iyi korumayı sağlamak için rahat biçimde durmalıdır, bebeğinizi çok sıkmamalıdır.
- Çocuk koltukta kendini rahat ve iyi hissetmelidir. Çünkü hoşnut olmayan bir çocuk rahatsız olur ve sürücüyü de rahatsız eder.
- Çocuk güvenlik koltuğunun montajı kolay olmalı ve mevcut araç kemerleri ile kullanılabilmelidir.
- Koltuk kısa mesafeli yolculuklarda dahi kesinlikle kullanılmalıdır.

OTO KOLTUĞU SATIN ALIRKEN DİKKAT!
Ebeveynlere düşen en önemli görevlerden biri, otomobille seyahat edildiğinde, çocuğu da çocuk oto koltuğuna bağlamak. Tabii, bunun için önce, çocuğunuz için doğru standartlara sahip oto koltuğu satın almanız gerekiyor. Ülkemizde maalesef uluslararası standartlardan çok uzak, ancak oto koltuğu olarak satılan ve satın alınan oto koltuğu benzeri ürünler var. Oto koltuğu adı altında satılan bu ürünler yüzünden birçok çocuk hayatını kaybediyor. Bir oto koltuğunda aramanız gereken iki önemli özellik var. Şöyle ki:

1. Bir çocuk güvenlik oto koltuğu satın alırken dikkat etmeniz gereken en önemli konu, ürünün iç kısmının köpük (strafor) ile kaplanmış olmasıdır. Çünkü bir çarpışma anında bebeğinizin sırtı ve başının arka bölümü çarpışma sırasında önce öne sonra arkaya ve sonra tekrar öne giderek çocuk güvenlik oto koltuğuna çarpacaktır. Bebeğinizin çok hassas ve henüz gerekli dirence ve sağlamlığa sahip olmayan omuriliği ve kafatası, çocuk güvenlik oto koltuğunun iç bölümü köpük ile kaplanmamışsa ciddi şekilde zarar görebilir. Kılıfı ile çocuk güvenlik oto koltuğunun plastiği arasında darbe emici köpük olmayan çocuk güvenlik oto koltukları uluslararası standartlara uygun değildir ve kaza anında çocuğunuzu korumaz. Bu nedenle bahsedilen özelliğe sahip olmayan çocuk güvenlik oto koltuklarını satın almayın.

2. Oto koltuğunun yan ya da arka kısmında ECE R44/03 ya da Haziran 2005’te yürürlüğe giren, çocuk güvenlik koltuğunuzun Avrupa Çocuk Güvenlik Koltuğu Yönetmeliği’ne uyduğuna dair ECE R44/04 ibaresi bulunan, genelde turuncu renkli  bir etiket bulunmalıdır. 2009 yılına kadar her iki etiketi de çocuk güvenlik koltuklarının üstünde görmeniz mümkün olacaktır. Ancak 2009 yılından itibaren sadece ECE R 44/04 ibaresi olan etiketlerin bulunduğu çocuk güvenlik koltukları satışa sunulabilecek. Bu iki standart arasındaki tek fark; hiçbir markanın güvenlik testlerine prototip (örnek olarak üretilmiş) çocuk güvenlik koltuğunu sokamayacak olmasıdır. Güvenlik testine verilecek çocuk güvenlik koltuğunun üretim bandından çıkmış olması şarttır. Ancak ülkemizde gerekli denetim olmadığı için yukarıda belirtilen standartlarda olmamasına rağmen bazı çocuk güvenlik koltuklarında bu etiket bulunuyor. Size çok önemli bir ipucu: Oto koltuğunun kılıfındaki markayla, etiketin üzerindeki marka aynı değilse bu ürünü kesinlikle satın almayın! Zira bu oto koltuğu o markaya ait değildir.

HANGİ YAŞA HANGİ KOLTUK?
- 1 yaşına kadar (13 kiloya kadar) bebekler için yapılmış olan ana kucağı modeli, arka koltuğa, bebeğin yüzü arkaya bakacak şekilde monte edilmelidir.
- 4 yaşına kadar (9-18 kg. arası), hareketli çocuk güvenlik koltukları kullanılmalı, bunlar arka koltuğa öne bakacak şekilde monte edilmelidir.
-  4 yaşından sonra ise (15-36 kg. arası), çocuk, boy ve kilo olarak hareketli koltukları kullanamayacaktır ve henüz emniyet kemeri de kullanmaya hazır olmadığından yükseltici koltuklar kullanılmalıdır.
- Emniyet kemeri, ancak 12 yaşından sonra takılmalıdır.

ÇOCUKLARI HAYATA BAĞLAMAK KONUSUNDA YETERLİ DEĞİLİZ!
Araştırma sonuçları gösteriyor ki, ülkemizde oto koltuğuna oturtulması gereken çocukların yüzde 80’den fazlası oto koltuğunda seyahat etmiyor. Çocukların yaklaşık yüzde 30’unun arabanın ön koltuğuna oturmasına aileler müsaade ediyor. Bu sonuçlar, çocukların seyahat esnasında hayatlarının tehlikede olduğunu gözler önüne seriyor.

Ailelerin çocuklarını ön koltuğa oturtma eğilimleri, Türkiye’de bebek koltuğu kullanımı ve standartları ile bebek koltuğu alırken ailelerin dikkat ettikleri unsurlar araştırıldı. Türkiye’nin tüm bölgelerinde belirlenen 16 ilden, farklı eğitim, yaş, sosyoekonomik statü, cinsiyet gruplarından 15 yaş üstü 1554 katılımcıyla gerçekleştirilen araştırmanın sonuçlarına göre, çocukların kaç yaşına kadar oto koltuğuna oturtulmaları gerektiğini bilmeyenlerin oranı yüzde 64,4 iken, katılımcıların yüzde 96,5’i ise kaç cm boy ve kilonun altındaki çocukların oto koltuğuna oturtulması gerektiği ile ilgili soruya, “Bilmiyorum-fikrim yok” yanıtını verdi.

Katılımcılar arasında oto koltuğu kullanmakta olduğunu söyleyen 144 kişinin yüzde 8,3’ü 2, yüzde 11,8’i 3, yüzde 20,1’i 4, yüzde 25,7’si 5 yaşına kadar çocukları için oto koltuğu kullandıklarını veya kullanmayı planladıklarını açıkladılar. Katılımcıların yüzde 19,4’ü 6 yaş ve üstü cevabını verirken, yüzde 14,6’sı hatırlamadığını belirtti.

Oto koltuğu ile ilgili yasanın yürürlüğe gireceği tarih konusunda katılımcıların sadece 3,7’sinin bilgi sahibi olduğu ortaya çıktı.   

YOL GÜVENLİĞİ İÇİN BUNLARA DİKKAT!

1-ONLARIN GÜVENDE OLMASINI SAĞLAYIN
Yola çıkmadan önce çocukların güvenliğini veya çocuk koltuklarının uygun şekilde yerleştirip yerleştirilmediğini iki kez kontrol edin. Çocuk koltuğunun yeni olmaması durumunda çocuğunuzun boyu ve kilosu için uygun olup olmadığından emin olun.

2-MOLALARINIZI SIK ARALIKLARLA PLANLAYIN
Çocuklarla beraber uzun yolculuklar planlamanız durumunda günün daha serin saatlerinde seyahat edin ve sıcak olan saatlerde uzun molalar verin. Her iki saatte bir mola verebilirseniz, bu şekilde yolcuların da birkaç dakika serbest hareket edebilmelerini sağlamış olursunuz.

3-SICAKLIĞI GÖZ ARDI ETMEYİN
Aracın camlarında güneşlik yoksa yaz ayları bunları almanız için doğru zamandır. Çocuklarınızın sizinle beraber geliyor olması durumunda onların rahatını sağlayarak araç içerisinde kaliteli zaman geçirmelerine ve güneş ışınlarının zararlı etkilerinden korunmalarına yardımcı olun.

4-SIVI TÜKETİMİNE DİKKAT
Seyahat esnasında herkesin yeterli şekilde sıvı tükettiğinden emin olun. Birkaç dakikalığına bile olsa çocuklarınızı araç içerisinde yalnız bırakmayın. Güneşli günlerde araç içi sıcaklığının dışarıdaki ısıdan çok daha fazla olduğunu düşünerek ısınan metal aksamlardan dolayı çocuğunuzun cildinin yanmasını önlemek amacı ile park halindeyken çocuk koltuğunun üzerini örtmeyi unutmayın. Uzun seyahatlerde çocuklara rahat ve hava geçiren giysiler giydirin.

4-ÇOCUKLARINIZI EĞLENDİRİN
Çocuklarınızın seyahat esnasında eğlenceli aktiviteler ile meşgul olması uzun yolculukların tüm aile fertleri için daha sakin geçmesini sağlar. 2011’de yapılan, “Yazın Yol Güvenliği 2”  araştırması araç içindeki “bağrışmanın” sürücüler için en önemli dikkat dağıtıcı faktör olduğunu göstermiştir.

Çocuklarınıza oyalanabilecekleri oyuncaklar verin, ancak yumuşak olanları tercih edin. Ağır veya keskin oyuncakları seyahat esnasında araç içerisinde bulundurmayın. Özel çocuk CD ve DVD’leri ve çocuk kitapları da uzun yolda çocukların sıkılmasını önleyecektir. 

5-HER ZAMAN YOLA KONSANTRE OLUN
Seyahat esnasında çocuklar arka koltukta ne yaparsa yapsın sürücü için yola tam olarak yoğunlaşmak öncelikli olmalıdır. Arkaya dönmek veya dikiz aynasından çocukları izlemek, sürücünün trafik üzerindeki dikkatini dağıtacak ve kaza yapma riskini arttıracaktır.

100 km/saat hızla giden bir araç saniyede 30 metre yol almaktadır. Çocuklara bakmak için arka koltuğa dönerek kaybedilecek 3 saniyelik bir zaman dilimi 100 metrelik bir yolun sürücü tarafından görülemeyeceği anlamına gelir. Seyahat edenlerin güvenliği için çocuğunuzun özel ihtiyaçları durumunda mola vermeniz en iyisi olacaktır.

6-ARACIN DIŞINDA DA ÇOCUKLARIN GÜVENLİĞİNİ SAĞLAYIN
Aracın arızalanması stres yaratan bir durumdur ve herkesin her an başına gelebilir. Araştırma, sönük lastikle sürüş yapan Avrupalı araç sürücülerinin yüzde 85’inin en çok endişeli olduğu durumların çocukların araç içerisinde oldukları zamanlar olduğunu göstermektedir.  

RunOnFlat lastiklerinin takılması ile bu gibi durumlar önlenebilir. RunOnFlat (patlasa da giden) teknolojisi sayesinde sürücüler, artık lastik değiştirmek için tehlikeli yol kenarlarında durmaya gerek duymaz. RunOnFlat lastikler sayesinde sürücüler, lastiğin patlamasından veya lastik içerisindeki hava basıncının tamamen bitmesinden sonra bile 80 km mesafe içerisinde sürüşe devam edebilmekte, evlerine veya en yakındaki tamirhaneye kadar maksimum 80 km/saat hızında gidebilmektedir.