Türkiye’de 4-6 yaşındaki çocukların sadece yüzde 25’i, 5-6 yaşındaki çocukların ise sadece yüzde 32’si okul öncesi eğitimden faydalanıyor. 3-5 yaşlarında erken çocukluk eğitimi alan çocukların oranı; Meksika’da yüzde 70, Fas’ta yüzde 34, Ürdün’de yüzde 27 iken; AB ülkelerinde çocukların yüzde yüze yakını erken çocukluk eğitimi alıyor. Türkiye’de ise 2000-2001 itibariyle bu oran yüzde 10. Üstelik bu konuda yapılan çalışmalar, okul öncesi eğitim alan çocukların, ileriki yılardaki başarısını etkilediğini, birçoğunun üniversiteye devam ettiğini, iş başarısının ve yaşam kalitesinin yüksek olduğunu gösteriyor.
NEDEN ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ?
Çocuğun gelişiminde bazı dönemler çok önem taşır. Bu dönemlerden biri “Erken Çocukluk Dönemi (EÇD)”dir. Erken çocukluk dönemi 0-6 yaşlar arasını kapsar.
• Bu devre büyüme ve gelişimin (zihinsel, sosyal, duygusal ve fiziksel) en hızlı olduğu yaşlardır. Erken yaşlarda oluşturulacak temel, kişinin tüm hayatı boyunca etkilidir.
• Beyin gelişimi için de erken yaşlar önemli bir devredir. Beyin gelişiminin büyük bir bölümü 0-4 yaş arasında tamamlanır. Erken yaşlarda çocuğun aldığı eğitim, çocuğa sunulacak deneyimler ve uyarıcılar onun beyin gelişiminde destek vermekte önemli bir etkendir. Çocuğa sunulan tecrübelerdeki çeşitlilik onun beyin gelişiminde farklılık yaratır.
• Çocuğun gelişimi çevre ile etkileşim sonucu olur. Çevreden en fazla etkilenen yaşlar erken yaşlardır. Çevre sadece çocuğun içinde bulunduğu yakın aile çevresi değildir. Çocuğun dolaylı ya da doğrudan etkileşimde olduğu aile, ailenin içinde bulunduğu topluluk, kurumsal topluluk, sosyo-politik çevre gibi diğer çevreler de önemlidir.
ANAOKULUNA GİTSİN, ÇÜNKÜ… |
• Çocuğun bakım, öğrenme ihtiyaçlarına duyarlı olun ve bu ihtiyaçlarına yaşına uygun olarak cevap verin. Öğrenme ihtiyacını karşılayabilmek amacıyla çocuğa farklı bilgi ve beceriler öğretin. Örneğin; bisiklete binmek, makas kullanmak (bedensel gelişim), bilmediği kavramları (zihinsel gelişim) öğretmek.
• Çocuğa farklı öğrenme ortamları yaratın. Örneğin; parka, hayvanat bahçesine, tren istasyonuna, tiyatroya vb. götürün.
• Oyun oynama fırsatı verin. İstediği oyunu başlatmasına, sürdürmesine ve aynı zamanda yeni bir şeyler öğrenmesine fırsat tanıyın. (Bedensel, zihinsel, duygusal, sosyal gelişim için.)
• El- becerilerinin gelişmesine imkan verin. Örneğin; düğme iliklemesine, makas kullanmasına, fermuar açmasına fırsat verin. Böylece bebeklikte anneye bağımlı olduğu beslenme ve bakım ihtiyaçlarını yaşı ilerledikçe el becerileri desteklendiği için kendi kendine yapabilir duruma gelecektir. Okul döneminde de edinilmiş becerilerin körelmemesi için çaba sarf edin. Ellerini kullanacağı spor ve resim faaliyetlerine katılması için teşvik edin.
• Yapılacakların çocuğun gelişimine olumlu katkı sağlayabilmesi için ev ortamının güvenli, tutarlı, çocuğun ihtiyaçlarını düzenli karşılıyor olması da çok önemlidir, unutmayın.
ÇEVRE DE ÖNEMLİ! |
|