ÜYE OL | ŞİFREMİ UNUTTUM

Anne ve babaların, en çok üstünde durdukları konudur çocukların yemek saatleri. Kimi anne ve babalar çocuklarına yemek yedirmekte güçlük çeker ve bu anı kabus gibi görürler. Kimi anne babalar ise “Acaba fazla mı yedirdik? Çocuğum çok iştahlı, ya çok kilo alırsa!” diye düşünürler. Çocukların yemek yeme alışkanlıklarında elbette ki anne ve babaların tutumları çok önemlidir. Anne babaların yemek saatleri ve yemek yedirme tutumlarının nasıl olması hakkında bilgi aldığımız Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Serap Semiz çocuklarda görülen bu sorunun organik nedenler kadar, anne babaların yanlış tutumlarından da kaynaklandığını söylüyor.

- Çocuklarda beslenme sorunları ne zaman ve nasıl başlıyor?
Bu sorunlar genelde 1 yaşından sonra görülüyor. Özellikle 1-2 yaş arası yemeye direnç ve inatçılık başlıyor. Bu, anne sütünden ek gıdalara geçişte rastlanan bir sorun. Sofrada aile düzenine uyum sağlama konusunda sorunlar yaşanıyor ve bu durum bütün aileyi perişan ediyor. Anne ya da bakıcı yeme konusunda ısrarcıysa, tüm aile için odak noktası çocuğun yemek yememesi olduysa, çocukta daha fazla tepkisel davranış gelişebiliyor. Böyle bir durumda çocuk yemek konusunu aileye karşı kullanmaya başlıyor, ciddi bir çatışma ve gerilim olabiliyor. 

- İştahsızlığa ne tür hastalıklar sebep oluyor?
Kronik hastalıklar, sessiz idrar yolu enfeksiyonları, çocuğun beslenmesini engelleyen sindirim sistemine ait kusma ve ishal gibi hastalıklar ile üst solunum yolları enfeksiyonları, iştahsızlığın sebebi olabiliyor. Demir eksikliği anemisi de bu duruma yol açabiliyor. Çocuk iştahsız oldukça alması gereken demiri alamıyor ve sorun daha da büyüyor. Çocuk beslendiği halde kilo alamayabiliyor. Bu durumda iştahsızlıktan çok, besinlerin emilimine ait bir bozukluk olabileceğinden şüphelenmek gerekiyor. O zaman da, bağırsaklarda herhangi bir emilim kusuru olup olmadığına bakılıyor. 

- Çocuklarda iştah artışı neden oluşuyor?
Çocuklarda genetik kaynaklı şişmanlık eğilimi olabiliyor. Anne ve baba kiloluysa çocuğun da kilolu olma riski artıyor. Yeme davranış biçimindeki yanlışlıklar da çocuğu zaman içerisinde kilo almaya ve çok aşırı yemek yeme isteğine yönlendirebiliyor. Özellikle son yıllarda gıdalardaki değişiklikler, hareketsizliğin artması, hazır yiyecek tüketimi, fast food tarzı beslenme, gazlı ve şekerli içeceklerin tüketilmesi gibi nedenler, birçok çocukta aşırı iştah ve doymama sorununa yol açıyor. Bu çocuklarda kilonun yarattığı metabolik problemler ortaya çıkabiliyor. Diyabete eğilim, kan yağlarındaki yükseklik, hipertansiyon gibi sorunlar da görülebiliyor. 

- Yemek konusunda ısrarcılık çocuğu nasıl etkiliyor?
Israrcı olmak çocuğun kusmasına neden olabiliyor. Aşırı ısrar ve yedirme isteği daha sonraki yaşamda, tam tersine çocuğun doyma eşiğiyle ilgili birtakım sorunlara yol açabiliyor. İleri yaşlarda bu çocuklarda aşırı yeme isteği görülebiliyor.  

Gülcan Ok Düker (Diyetisyen): “ÇOCUĞUNUZA SAĞLIKLI BESLENME ALIŞKANLIĞI KAZANDIRIN” “Sağlıklı beslenme alışkanlığının yerleştirilebilmesi için bebeklik çağından itibaren yapılması gerekenlerin yerine getirilmesi çok önemli. Bebekler ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmeli. 6. aydan sonra yavaş yavaş ek gıdalara başlanmalı. Ek gıdalara başlarken kullanılabilecek ilk yiyecekler ise; yoğurt, sebze, meyve suları ve yumurta sarısı. Sebzeleri robottan geçirip püre halinde verme süreci uzun tutulmamalı. Eğer bu süreç uzarsa, diş ve çene gelişimi sekteye uğruyor. Bağırsaklar, bütün olarak hazmedebilecekleri yiyecekler püre halinde gelince, gelişemiyor. Karışımlardan kaçınılmalı. Yumurta, pekmez, bal, peynir, bir karışım olarak verilirse, çocuk hiçbirinin lezzetini bilmediği için ilerleyen dönemde bunları yemeyebiliyor. Çocuk 1 yaşından itibaren sofrada olmalı. Yemeğini kendi yemeye çalışmalı. “Ben de çocukken bazı yemekleri yerken zorlanıyordum” gibi sözler söyleyerek, çocukla empati kurulmalı. Okul hayatı başlayınca sabah kahvaltıları ihmal edilmemeli. Akşam yemeği geç saatte yendiği için çocuklar, yatmadan önce almaları gereken meyve öğününü atlıyor. Bunu önlemek için akşam yemeğinin ağırlığı, ikindi ve akşam arasında bölünmeli. Demirin bağırsaklardan emilinini kolaylaştırmak için, demir içeriği zengin gıdalarla beraber, C vitamini içeren gıdaların kullanılması gerekiyor. Etin veya kurubakliyatların yanında limonlu salatalar veya meyveler tercih edilebilir. Özellikle iştahsız çocuklarda porsiyon miktarına dikkat edilmeli. Bir kepçe yerine, yarım kepçe çorba vermek çocuğun doymasını engellediği için, diğer yemekleri yemesini de sağlıyor. Eve abur cubur alınmamalı. Anne baba, beslenme alışkanlıkları ile çocuklarına örnek olmalı. BESLENME BOZUKLUĞU HER DÖNEMDE GÖRÜLEBİLİYOR Çocuklarda görülen beslenme bozuklukları dönemlere ayrılabiliyor. Okul öncesi, okul çağı ve ergenlik döneminde farklı beslenme bozuklukları söz konusu. Okul öncesi dönemde, çocuklarda tatlı ve şekere eğilim oluyor. Çocukların karbonhidrattan zengin basit şeker grubundaki gıdaları almaları da sağlıklı beslenmelerini engelliyor. Okul döneminde ise özellikle kantinlerden alınan sağlıksız gıdalar, beslenmede sorunlara yol açıyor. Yine şekerden zengin yiyecekler ve fast food tarzı beslenme bu dönemde çocuklarda aşırı kiloya yol açabildiği gibi, iştahsızlık yaratarak zayıflığa da neden olabiliyor. Okuldan eve aç gelen çocuklar, çikolata ya da hazır kek gibi yiyeceklerle beslenirse, sorun daha da büyüyor. Ergenlik döneminde ise özellikle cep harçlıklarıyla istediklerini alan gençler, beslenmelerine özen göstermiyor. Bu da özellikle gençlerde obezitenin görülme sıklığını arttırıyor. Çocuğun gelişimi için rutin kontrolleri atlamamak çok önemli. Çocuğun sağlıklı gelişip gelişmediğini takip etmek için en doğru davranış, rutin sağlık kontrollerini ihmal etmemek...”