YENİDEN OYUN OYNAMAYI ÖĞRENİYORUZ!

Çocuk sahibi olmanın en güzel yanlarından biri de sanırım, oyun ve oyuncaklarla yeniden haşır neşir olmak... Zaten çocukların da büyüklere acıyan gözlerle bakarak, “Ne kötü, siz hiç oyun oynayamıyorsunuz” demelerine sıkça şahit olmuşsunuzdur.

Kızım doğduğundan beri, ayına-yaşına uygun oyuncak seçeceğim diye telef olmuş annelerden biri olduğunu itiraf etmeliyim. Sonra, bazı oyuncakları sanki kendime alıyormuşum duygusunu içten içe yaşadığımı da... Eee, ne de olsa bizim zamanımızda bu kadar çeşitli oyuncak yoktu... “Şimdiki çocuklar şanssız hiç oyun oynayamıyorlar” falan diyoruz ama, bu biraz da ebeveynlerin yaratıcılığına ve çocuğu yönlendirmesine bağlı; çünkü, oyun öyle doğal birşey ki, çoğu zaman oyuncağa bile ihtiyaçları yok. Hani kediler kuyrukları ile bile saatlerce oynamaktan zevk alırlar ya, çocuklar da öyle...

Hiç unutmuyorum, Duru 2 -2,5 yaş civarındayken en sevdiği oyunlardan biri benimle mutfakta kurabiye yapmaktı. Kurabiye hamurundan bir parça da onun eline verir, hayvan kalıplarını da önüne koyardım ve küçük kızım birbirinden güzel hayvan kurabiyelerini o küçük elleriyle hazırlardı, sonra da afiyetle yerdik (aslında genellikle ben yerdim, o sadece tadardı)...

Tabii bu arada oyun hamurlarını keşfetti. Oyun hamurlarına dokunmak, onlara şekil vermek; sonra yaptıklarını bana göstermek en büyük zevkiydi, hala da oyun hamurlarıyla oynamayı çok sever... Bir de oyun hamurlarının şu set halinde satılanlarıyla epey bir vakit geçirdiğini hatırlıyorum... Bana da iyi geliyordu...
Ha bir de, yine 2,5 yaşındayken tuvalet alışkanlığı kazanması sırasında oyun hamurları çok işime yaramıştı. Ona aldığımız oturağa çok sevdiği tavşanını oturtur, “Aaaa bak, tavşanın tuvaletini yapmış, sen de yapmak ister misin?” diye sorardım, hemen koşa koşa gelip bakmak isterdi. Sonra da canı isterse, oturağına otururdu, ama tavşanının oyun hamurlarından yaptığım kakasını görmek çok hoşuna giderdi.

Biz bir de yaprak toplayıp, yaprak baskısı yapmayı çok severdik; hala da seviyoruz ama, büyüdükçe çocukların oyunları da çeşitleniyor ve eskiden 3-4 saatinizi ayırabildiğiniz oyunlara eskisi gibi eğilemez oluyorsunuz. Oyun deyince, çocuğun ayına yaşına uygun olsun ve siz de ona zaman zaman keyif alarak eşlik edin yeter, gerisi zaten geliyor.

Aslında öyle bir şey ki, hani çocuklarımız zeki, yetenekli, yaratıcı, falan olsun istiyoruz ya; bunun için de yani onların sağlıklı gelişmeleri içinde elimizden geleni ardımıza koymuyoruz... Bir yandan, çocuklarımız bizlerin yetenek ve yaratıcılıklarını geliştiriyorlar aslında... Serde yavruyu mutlu etmek var ya, anneler neler neler yapıyorlar... Adeta oyun hamuru gibi şekilden şekile girebildiğimizi, aslında ne kadar da esnek olduğumuzu ve sınırlarımzın hiç de öyle sandığımız gibi sert olmadığını farkediyoruz... Çocuğumuzu büyütürken biz de onunla birlikte büyüyor ve kendimize yolculuk yapıyoruz adeta ve bu harika!..

Oyun hamurlarıyla oynayarak...
ÇOCUKLAR HEM EĞLENİYOR HEM GELİŞİYOR...

Tarihin en eski oyuncağı çamurdu. Çocuklar her oyuncağı çamurdan yaratıyor ve onunla oynuyorlardı. Oyun hamuru denilen günümüzün en masum oyuncaklarının kökleri çamura mı, yoksa annelerin çocukları oyalansın diye önlerine koydukları pasta hamurlarından mı esinleniyor bilinmez, ama birçok yararı olduğu kesin...

Oyun ve oyuncaklar çocuğun dünyayı, yaşamı, insanları ve kendisinin dünya içerisindeki konumunu güvenli bir ortamda keşfetmesini sağlayan en önemli araçlar. Aynı zamanda fiziksel, zihinsel, sosyal ve duygusal gelişiminin de en önemli kaynakları. Oyun oynamak çocukların en sevdikleri şey, hatta oyun çocuğun işi... Ancak çocuğun gelişimi için oynadığı oyuncakları dikkatli seçmek gerekiyor. Uzman Psikolog Özkan Şenol’dan oyuncak seçiminin çocuklarımızın gelişimini nasıl etkilediğini ve oyun hamurlarının çocuk gelişimine katkılarını öğrenmek isterseniz böyle buyurun...

OYUNCAK SEÇİMİNDE NELERE DİKKAT ETMEK GEREKİR?
Oyun ve oyuncaklar çocukların hayatı tanıma yollarıdır. Bu yüzden oyuncaklara çocuğun toplum ve çevreyle olan ilişkilerini düzenleyen bir eğitim ve araçlar sistemi olarak da bakabiliriz. Oyuncaklar çocukları eğlendirmenin yanı sıra onların yeteneklerini ortaya çıkartarak çok önemli bir eğitim işlevi görürler. Çocuklar doğru oyuncaklarla; renk, boyut, şekil kavramlarını öğrenerek sayısal ve sözel kavramlar hakkında bilgi sahibi olurlar. Gelişim evreleri boyunca her çocuk, oyun oynamaya ve oyuncağa büyük ihtiyaç duyar. Çocuğun gelişiminin sağlıklı tamamlanabilmesi için oyun ve oyuncak konusu adeta hayati önem taşır. Her yaş ve cinsiyetteki çocuk açısından ayına-yaşına uygun doğru oyuncaklarla oyun oynamak; çocuğun fiziksel, duygusal, sosyal, zihinsel ve psikolojik gelişimine ciddi yararlar sağlar.

DOĞRU OYUNCAK NASIL OLMALI?
Oyuncaklar, çocuğun keyifli zaman geçiririken doğal yeteneklerini de ortaya çıkarmasına aracılık eden ve bu yolla onun eğitimine ve gelişimine destek sağlayan oyun malzemeleridir. Bu nedenle oyuncaklar çocuğun ihtiyaçlarına karşılık verebilmelidir. Çocuğun oynarken öğrenmesini kolaylaştıracak ve yaratıcı yönlerine hitap edecek türde oyuncaklar tercih edilmelidir.

Bu  açıdan bakıldığında, en yararlı oyuncaklardan birinin oyun hamurları olduğunu söyleyebiliriz. Oyun hamurları, çocukların hem yaratıcılıklarını geliştirir, hem de eğlenmelerini sağlar. Aynı zamanda onların üç boyutlu nesneleri kavramalarına, dokunma duygularının gelişmesine, el kaslarının güçlenmesine, el becerilerinin ve hayal güçlerinin boyut kazanmasına da yardımcı olur.

OYUNCAĞIN MALZEMESİ HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR!
Oyuncakları oluşturan malzemeler de çok önemlidir. Küçük parçalardan meydana gelen oyuncaklar tehlikelidir. Çocuk yutabilir ya da boğulma riski yaratabilir. Aynı şekilde sivri köşeleri ya da keskin uçları bulunan oyuncaklar da yaralanmasına yol açabilir. Ayrıca oyuncağın yapıldığı malzemeler önemlidir. Sağlığa zarar vermeyen boya ve maddelerden yapılmış olup olmadığına özellikle dikkat etmek gerekir.

Oyun hamurları söz konusu olduğunda, çocukların sağlığına zararlı olmayan maddelerden üretilen markalar tercih edilmelidir. Türkiye’de satışta olan bazı oyun hamurları Avrupa Oyuncak Güvenlik Standartları’na uygun olarak üretiliyor. Ayrıca Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın da onayını taşıyor. Koku veren kimyasal maddelerin de zararlı olabileceği düşünülerek tamamen kokusuz olarak satışa sunulanlar da var. Çocuklarınıza oyun hamuru alacaksanız, tamamen doğal maddelerden üretilen oyun hamurlarını rahatlıkla tercih edebilirsiniz.